خورشید بزرگترین و داغترین جسمی است که در فضای نزدیک خود سراغ داریم و یک جابجایی کوچک در فصول و چرخش محور کره زمین موجب میشود که دمای ما به واسطه نزدیک شدن به خورشید، بیشتر یا کمتر شود. حالا تصورش را کنید که بخواهیم خورشید را لمس کنیم. این کاری است که فضاپیمای پارکر میخواهد امسال انجام دهد.
فضاپیمای پارکر در واقع خط مقدم یک مأموریت علمی طراحی شده توسط سازمان فضایی آمریکا، ناسا است که در نظر دارد کره خورشید و تاج آن (کرونا) را از نزدیک بررسی کند. این فضاپیما در سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شد و تاکنون چندین رکورد را شکسته است. این فضاپیما سریعترین فضاپیمای ساخته شده توسط بشر است که میتواند با سرعتی بیش از ۲۰۰ هزار کیلومتر در ساعت حرکت کند. همچنین این فضاپیما نزدیکترین فضاپیما به خورشید است که میتواند به فاصله 6 میلیون کیلومتری از سطح خورشید برسد.
فضاپیمای پارکر که به افتخار یوجین نیومن پارکر، فیزیکدان آمریکایی که سال گذشته درگذشت نام گذاری شده، قصد دارد با کمک نیروی گرانش سیارههای داخلی، مدار خود را به خورشید نزدیکتر کند و اطلاعات ارزشمندی از پدیدههای خورشیدی مانند لکههای خورشیدی، فوتونهای خورشیدی و بادهای خورشیدی به زمین بفرستد. این اطلاعات میتوانند به ما در درک بهتر خورشید و تأثیرات آن بر زمین کمک کنند. این مأموریت یکی از جسورانهترین و مهیجترین مأموریتهای فضایی تاریخ است که نشان میدهد ناسا همچنان به دنبال کشف اسرار فضا است.
اما شاید خبری که در ادامه میخوانید باورش اندکی دشوار باشد. طبق برنامه اعلام شده توسط ناسا، امسال کاوشگر خورشیدی پارکر تلاش خواهد کرد تا با سرعت 700 هزار کیلومتر بر ساعت از جو خورشید عبور کرده و تنها به فاصله 6.11 میلیون کیلومتری از سطح آتشین این کره برسد. با رسیدن به این فاصله، پارکر نزدیکترین شیء ساخته شده بشری است که تا به حال به ستاره دوست داشتنی منظومه ما رسیده است.
در همین زمینه دکتر نور رئوفی، پژوهشگر همکار در پروژه پارکر، به BBC گفته است:
ما اساساً در حال فرود آمدن روی سطح یک ستاره هستیم. این یک دستاورد بزرگ برای تمام بشریت و معادل فرود روی سطح ماه در سال 1969 خواهد بود.
چالشی که پارکر در انجام این کار با آن مواجه است بسیار دشوار بوده و تا به امروز توسط هیچ پدیده بشری در حالت طبیعی آزموده نشده است. استراتژی پارکر این است که سریع وارد منطقه مأموریت خود شده و به همان سرعت نیز از آن خارج شود. در این بین پارکر محیط خورشیدی را با مجموعهای از ابزارهایی که از پشت یک سپر حرارتی ضخیم مستقر شدهاند اندازه گیری کند. این سپر حرارتی ضخیم میتواند دمای بالای 1400 درجه سانتیگراد را تحمل کند ولی ساختار آن به نحوی است که فضای داخلی فضاپیما هیچ وقت از 30 درجه سانتیگراد بالاتر نمیرود.
در این شرایط پارکر پدیدهای را تجربه می کند که به نظر می رسد فوقالعاده غیر شهودی باشد. دمای خورشید در فتوسفر آن، یعنی سطح، تقریباً 6000 درجه سانتیگراد است، اما در داخل تاج می تواند به یک میلیون درجه یا بیشتر برسد. اما این تمام ناملایمتیهایی نیست که پارکر با آنها روبرو خواهد شد. طبق اطلاعات به دست آمده در بررسیهای خورشیدسناسان، در منطقه تاج خورشیدی جریان بیرونی ذرات باردار شامل الکترونها، پروتونها و یونهای سنگین، میتواند به صورت تصادفی به یک باد مافوق صوت که با سرعت 400 کیلومتر بر ثانیه حرکت میکند، شتاب گیرد که پارکر باید برای رویارویی با آنها نیز آماده باشد.
مورد دوم به فوران های قدرتمند ذرات و میدانهای مغناطیسی خورشید اشاره دارد که می توانند ارتباطات روی زمین را نیز تخت تاثیر خود قرار داده، شبکههای برق را با اختلال شدید روبرو کرده و حتی از بین ببرند. این تشعشعات همچنین خطراتی برای سلامتی فضانوردان به همراه دارد که خوشبختانه در این پروژه پارکر را همراهی نمیکنند. دکتر رئوفی در این زمینه میگوید:
الگو گرفتن از آموزههای پروژههای فضایی پس از پروژه پارکر و هر پروژه دیگری، بُعد تازهای به خود میگیرد، بهویژه حالا که ما به این فکر میکنیم که تا چند سال آینده انسانهای دیگری را به سطح کرات دیگر فرستاده یا حتی اقامتگاههای دائمی در مریخ یا ماه بسازیم.
البته پارکر امروز اولین نوبت از مأموریتهای نزدیکشدن خود به خورشید را در برنامه دارد و سه برنامه دیگر را در سال 2024 برای آن در نظر گرفته شده تا در آبان ماه 1403 با دور گرفتن از چرخش به دور ناهید بتواند انرژی مورد نیاز برای چرخش مداری خود را به دست آورده تا در اوایل دی ماه به موقعیت تاریخ خود برای رسیدن به نزدیکترین فاصله به خورشید، برسد.
در همین رابطه دکتر نیکی فاکس از مدیران ارشد ناسا میگوید:
گفت مزیت اصلی پرواز 24 دسامبر (اوایل دی ماه 1403)، مدت زمانی است که کاوشگر در کرونا باقی میماند که بسیار بیشتر از هر ماموریت داخلی دیگری برای پارکر است. ما نمی دانیم در این پروژه چه چیزی را پیدا خواهیم کرد، اما به دنبال امواجی در باد خورشیدی مرتبط با گرمایش خواهیم بود.
من گمان میکنم که ما انواع مختلفی از امواج را به کمک پارکر اندازهگیری خواهیم کرد که به ترکیبی از فرآیندهایی اشاره میکند که مردم سال ها در مورد آنها بحث خواهند کنند.
به هر حال همه ما منتظر نتایج گزارش پارکر از این سفر به دربهای جهنم نزدیکمانیم که از قضا حیاتمان را نیز مدیون آن هستیم.
نظر شما دوستان در مورد مأموریت پارکر چیست؟
نظرات کاربران