سطح طبیعی قند خون در طول روز در نوسان است، اما این نوسان دامنه تغییرات کوچکی دارد. سطح قند خون خیلی زیاد یا خیلی پایین می تواند باعث مشکلات سلامتی شود. افت قند خون هنگامی رخ می دهد که سطح آن خیلی پایین تر از حد معمول بیاید.
مقاله های اخیر خاطرنشان می کند که بیشتر اوقات، افت قند خون ناشی از مصرف برخی داروها، به ویژه داروهای دیابت است. با این حال، علل احتمالی دیگری نیز وجود دارد.
در این مقاله از وب سایت مشاوره آنلاین نیوز الکترونیک، بررسی می کنیم که قند خون پایین چیست، اثراتی که بر بدن می گذارد و همچنین زمان مراجعه به پزشک کی می باشد.
فهرست مطالب
افت قند خون چیست؟
همه انسان ها برای تأمین انرژی سلول های خود به وجود قند در خون نیاز دارند. هیپوگلیسمی یا افت قند خون زمانی است که غلظت قند در خون به پایین تر از حد طبیعی برسد. این می تواند در عملکرد طبیعی بدن تداخل ایجاد کند.
متخصصان بهداشت معمولاً قند خون را بر حسب میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dl) اندازه می گیرند. در جمعیت عمومی، سطح قند خون سالم از 60 تا 140 میلی گرم بر دسی لیتر متغیر است.
انستیتوی ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK) خاطرنشان می کند که افراد دیابتی باید مقادیر قند خون 80-130 میلی گرم بر دسی لیتر را با قبل از غذا داشته باشند. 2 ساعت پس از شروع غذا، سطح قند خون باید زیر 180 میلی گرم بر دسی لیتر باشد.
علائم افت قند خون
علائم خفیف تا متوسط هیپوگلیسمی شامل:
- گیجی؛
- مشکل در تمرکز؛
- بی قراری؛
- اضطراب؛
- سردرد؛
- عرق سرد؛
- لرزیدن؛
- نبض شدید.
در موارد حاد، ممکن است فرد دچار تشنج و بیهوشی شود و نتواند غذا بخورد یا چیزی بنوشد.
برخی از افراد همزمان با افت قند خون چندین مشکلات دیگر را نیز تجربه می کنند، در حالی که در برخی دیگر فقط یک یا دو مورد دیده می شود.
علت افت قند خون
انستیتوی NIDDK خاطرنشان می کند که در مواردی فرد ممکن است قند خون پایین را به طور موقتی تجربه کند. این زمانی اتفاق میافتد که فرد میزان فعالیت بدنی خود را بیش از حد معمول افزایش دهد، یک وعده غذایی را حذف کند، الکل را بدون غذا مصرف کند یا استفراغ کند.
اگر فرد کربوهیدرات کافی مصرف نکند، ممکن است سطح قند نیز کاهش یابد.
در اکثر موارد، به دلیل اینکه فرد تحت درمان دیابت است، سطح قند خون بسیار پایین می آید. به عنوان مثال، در فردی که انسولین زیادی مصرف کرده باشد. گاهی اوقات، بدن به طور طبیعی انسولین زیادی تولید می کند، که همچنین می تواند منجر به کاهش سطح قند خون شود.
داروهای که برای سایر بیماری های فرد تجویز شده اند نیز ممکن است سطح قند خون را به عنوان یک عارضه جانبی کاهش دهد.
متناوباً، قند خون پایین می تواند به دلیل شرایط کبدی، مانند هپاتیت یا مشکلات کلیوی نیز رخ دهد.
عوارض افت قند خون
اگر فردی قند خون خود را درمان نکند و شرایطش بدتر شود، ممکن است دچار عوارض کوتاه مدت و بلند مدت شود.
اثرات کوتاه مدت
اگر قند خون شما شدید افت کند، در کوتاه مدت دچار مشکلات زیر می شوید:
- احتمال خونریزی مغزی؛
- سکته قلبی؛
- اختلالات عصبی.
اثرات بلند مدت
پایین آمدن قند خون ارتباط مستقیم معمولا اثرات بلند مدت ندارد، اما می تواند آسیب پذیری فرد را در برابر سایر شرایط مانند بیماری قلبی افزایش دهد.
به عنوان مثال، یک مطالعه قدیمی نشان می دهد که در شرکت کنندگان با قند خون پایین به دلیل دیابت نوع 2، خطر ابتلا به بیماری ها و مشکلات مرتبط با قلب و عروق بیشتر از افراد سالم است.
کاهش قند خون همچنین می تواند خطر ابتلا به سایر بیماری ها را افزایش دهد، از جمله:
- بیماری های چشم؛
- بیماری های کلیوی؛
- آسیب های عصبی.
در موارد شدید، سلولهای عصبی می توانند به دلیل عدم تأمین گلوکز از بین بروند. اگر به اعصاب کنترل کننده اندام های داخلی آسیبی وارد شود، بدن می تواند وارد نوروپاتی خودکار شود.
فرد مبتلا به این بیماری توانایی تشخیص افت قند خون را از دست می دهد و ممکن است علائمی را تجربه نکند. آنها ممکن است ندانند که قند خون پایینی دارند و این مسئله مانع از مداخله زودرس شود. این خطر ابتلا به هایپوگلیسمی شدید در فرد را نیز افزایش می دهد.
عوارض افت قند خون و تهدید سلامتی اندام ها
هیپوگلیسمی می تواند چندین اندام و دستگاه های داخلی بدن را به روش های مختلف تحت تأثیر قرار دهد.
دستگاه گوارش
سطح بسیار زیاد یا پایین قند خون می تواند باعث ایجاد بیماری به نام گاستروپارزی شود. افت قند خون بر سیگنالینگ عصب واگ تأثیر می گذارد. این عصب، عصبیست که به طور معمول دستور تخلیه معده را بدان می رساند.
گاستروپارزی باعث ایجاد مشکل در سیستم هضم می شود زیرا می تواند باعث شود غذا قبل از ورود به روده کوچک زمان زیادی را در معده بگذارند. علائم کوتاه مدت این بیماری شامل درد معده، حالت تهوع و استفراغ است.
دستگاه های غدد درون ریز و گردش خون
قند خون بسیار پایین همچنین می تواند با آسیب رساندن به اعصابی که اطلاعات مهمی را انتقال می دهند بر سیستم غدد درون ریز و گردش خون تأثیر بگذارد.
تأثیرات بر روی سیستم غدد درون ریز تا حد زیادی از طریق شبکه عصبی غدد درون ریز(شبکه نورو اندوکرین) ایجاد می شود که نحوه پاسخ بدن به سطح پایین قند خون را کنترل می کند.
سیستم گردش خون با کاهش میزان انسولین موجود در خون به میزان قند خون پایین پاسخ می دهد.
سیستم عصبی مرکزی
سیستم عصبی مرکزی (CNS) شامل مغز و نخاع است. قند خون منبع اصلی آن برای تامین انرژی مورد نیاز این سیستم است. بنابراین این دو اندام برای عملکرد خود نیاز دارند که قند خون از حد مشخصی بالاتر باشد.
به همین دلیل، CNS سریعاً به افت شدید قند خون واکنش نشان می دهد و اقدامات مختلف تنظیم نظارتی را تا زمان بازیابی سطح گلوکز در فرد فعال می کند.
درمان افت قند خون
فردی که یک دوره افت قند خون را تجربه می کند، می تواند با مصرف غذاها یا نوشیدنی هایی که به سرعت سطح قند خون را افزایش می دهند، بلافاصله خود را معالجه کند.
گزینه ها شامل: یک لیوان شیر یا آب پرتقال و غذاهای غنی از کربوهیدرات مانند یک ساندویچ معمولی است.
اگر پس از گذشت 15 دقیقه علائم تغییر نکند، فرد باید مقداری بیشتر بخورد یا بنوشد.
در مواردی که میزان قند خون خیلی افت کرده است، فرد می تواند خواب آلود و گیج شود و ممکن است از هوش برود. اگر این اتفاق به طور مکرر بیافتد، ممکن است فرد بتواند با مشورت دکتر و تزریق گلوکاگون، کمبود قند خون خود را درمان کند.
با این حال، اگر تزریق گلوکاگون بی اثر باشد یا در دسترس نباشد، ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. علائم می تواند جدی تر شود و منجر به تشنج یا کما شود.
چه موقع با یک پزشک تماس بگیرید؟
شخص در صورت تجربه موارد زیر بهتر است که با پزشک تماس بگیرد:
- حتی پس از مصرف غذا ها یا نوشیدنی های شیرین قند خون افت میکند؛
- دارای علائم حاد باشد، مثل از دست دادن هوشیاری؛
- به طور مکرر دچار افت قند خون می شود.
پایین بودن سطح قند خون به طور مداوم می تواند خطرناک باشد زیرا اختلال در عرضه گلوکز می تواند عملکرد مغز را مختل کند. در شرایط شدید تر، این وضعیت می تواند باعث کما یا مرگ شود.
هر کسی که نگران سطح قند خون خود است باید با پزشک صحبت کند.
چشم انداز
اگر علت افت قند خون موقتی باشد، مانند زمانی که شخصی یک وعده غذایی را از دست داده است، دریافت گلوکز از طریق غذا و یا نوشیدنی شیرین باید تقریباً بلافاصله باعث شروع بهبودی شود.
با این حال، کاهش قند خون همیشه با غذا و نوشیدنی قابل درمان نیست. اگر شخصی غالباً قند خون پایینی را تجربه می کند یا دچار افت قند خون می شود، پزشک می تواند یک کیت اورژانسی گلوکاگون تهیه کند که در صورت لزوم تزریق شود.
برای این افراد، استفاده از دستبند هشدار پزشکی می تواند ایده خوبی باشد تا دیگران بدانند در صورت ایجاد مشکل باید چه کاری انجام دهند.
خلاصه مطلب
افت قند خون که به آن هیپوگلیسمی نیز گفته می شود، می تواند یک بیماری موقتی باشد که در صورت عدم دریافت مواد مغذی توسط فرد برای مدتی یا انجام تمرینات شدیدتر از حد معمول، ایجاد می شود.
این وضعیت علائمی خفیف تا متوسط ایجاد می کند که شامل سرگیجه، گرسنگی و ضعف است و فرد می تواند با مصرف غذاها یا نوشیدنی های شیرین به سرعت آن را درمان کند.
برخی شرایط خاص مانند دیابت نیز می تواند باعث کاهش قند خون شوند. در مواردی از این قبیل، علائم می توانند مکرر و شدیدتر باشند. افت قند خون شدید می تواند عواقب شدیدی نیز داشته باشد.
اگر فردی بیهوش شده، دچار تشنج شده، یا به هر دلیلی قادر به خوردن و نوشیدن نیست، اطرافیان می توانند بررسی کنند که آیا از دستبند هشدار پزشک یا کیت تزریق گلوکاگون به همراه دارد یا خیر و همچنین خواستار آمبولانس می شوند.
نوشته افت قند خون و عوارض خطرناکی که برای سلامتی دارد اولین بار در نیوز الکترونیک. پدیدار شد.
سطح طبیعی قند خون در طول روز در نوسان است، اما این نوسان دامنه تغییرات کوچکی دارد. سطح قند خون خیلی زیاد یا خیلی پایین می تواند باعث مشکلات سلامتی شود. افت قند خون هنگامی رخ می دهد که سطح آن خیلی پایین تر از حد معمول بیاید.
مقاله های اخیر خاطرنشان می کند که بیشتر اوقات، افت قند خون ناشی از مصرف برخی داروها، به ویژه داروهای دیابت است. با این حال، علل احتمالی دیگری نیز وجود دارد.
در این مقاله از وب سایت مشاوره آنلاین نیوز الکترونیک، بررسی می کنیم که قند خون پایین چیست، اثراتی که بر بدن می گذارد و همچنین زمان مراجعه به پزشک کی می باشد.
افت قند خون چیست؟
همه انسان ها برای تأمین انرژی سلول های خود به وجود قند در خون نیاز دارند. هیپوگلیسمی یا افت قند خون زمانی است که غلظت قند در خون به پایین تر از حد طبیعی برسد. این می تواند در عملکرد طبیعی بدن تداخل ایجاد کند.
متخصصان بهداشت معمولاً قند خون را بر حسب میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dl) اندازه می گیرند. در جمعیت عمومی، سطح قند خون سالم از 60 تا 140 میلی گرم بر دسی لیتر متغیر است.
انستیتوی ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK) خاطرنشان می کند که افراد دیابتی باید مقادیر قند خون 80-130 میلی گرم بر دسی لیتر را با قبل از غذا داشته باشند. 2 ساعت پس از شروع غذا، سطح قند خون باید زیر 180 میلی گرم بر دسی لیتر باشد.
علائم افت قند خون
علائم خفیف تا متوسط هیپوگلیسمی شامل:
- گیجی؛
- مشکل در تمرکز؛
- بی قراری؛
- اضطراب؛
- سردرد؛
- عرق سرد؛
- لرزیدن؛
- نبض شدید.
در موارد حاد، ممکن است فرد دچار تشنج و بیهوشی شود و نتواند غذا بخورد یا چیزی بنوشد.
برخی از افراد همزمان با افت قند خون چندین مشکلات دیگر را نیز تجربه می کنند، در حالی که در برخی دیگر فقط یک یا دو مورد دیده می شود.
علت افت قند خون
انستیتوی NIDDK خاطرنشان می کند که در مواردی فرد ممکن است قند خون پایین را به طور موقتی تجربه کند. این زمانی اتفاق میافتد که فرد میزان فعالیت بدنی خود را بیش از حد معمول افزایش دهد، یک وعده غذایی را حذف کند، الکل را بدون غذا مصرف کند یا استفراغ کند.
اگر فرد کربوهیدرات کافی مصرف نکند، ممکن است سطح قند نیز کاهش یابد.
در اکثر موارد، به دلیل اینکه فرد تحت درمان دیابت است، سطح قند خون بسیار پایین می آید. به عنوان مثال، در فردی که انسولین زیادی مصرف کرده باشد. گاهی اوقات، بدن به طور طبیعی انسولین زیادی تولید می کند، که همچنین می تواند منجر به کاهش سطح قند خون شود.
داروهای که برای سایر بیماری های فرد تجویز شده اند نیز ممکن است سطح قند خون را به عنوان یک عارضه جانبی کاهش دهد.
متناوباً، قند خون پایین می تواند به دلیل شرایط کبدی، مانند هپاتیت یا مشکلات کلیوی نیز رخ دهد.
عوارض افت قند خون
اگر فردی قند خون خود را درمان نکند و شرایطش بدتر شود، ممکن است دچار عوارض کوتاه مدت و بلند مدت شود.
اثرات کوتاه مدت
اگر قند خون شما شدید افت کند، در کوتاه مدت دچار مشکلات زیر می شوید:
- احتمال خونریزی مغزی؛
- سکته قلبی؛
- اختلالات عصبی.
اثرات بلند مدت
پایین آمدن قند خون ارتباط مستقیم معمولا اثرات بلند مدت ندارد، اما می تواند آسیب پذیری فرد را در برابر سایر شرایط مانند بیماری قلبی افزایش دهد.
به عنوان مثال، یک مطالعه قدیمی نشان می دهد که در شرکت کنندگان با قند خون پایین به دلیل دیابت نوع 2، خطر ابتلا به بیماری ها و مشکلات مرتبط با قلب و عروق بیشتر از افراد سالم است.
کاهش قند خون همچنین می تواند خطر ابتلا به سایر بیماری ها را افزایش دهد، از جمله:
- بیماری های چشم؛
- بیماری های کلیوی؛
- آسیب های عصبی.
در موارد شدید، سلولهای عصبی می توانند به دلیل عدم تأمین گلوکز از بین بروند. اگر به اعصاب کنترل کننده اندام های داخلی آسیبی وارد شود، بدن می تواند وارد نوروپاتی خودکار شود.
فرد مبتلا به این بیماری توانایی تشخیص افت قند خون را از دست می دهد و ممکن است علائمی را تجربه نکند. آنها ممکن است ندانند که قند خون پایینی دارند و این مسئله مانع از مداخله زودرس شود. این خطر ابتلا به هایپوگلیسمی شدید در فرد را نیز افزایش می دهد.
عوارض افت قند خون و تهدید سلامتی اندام ها
هیپوگلیسمی می تواند چندین اندام و دستگاه های داخلی بدن را به روش های مختلف تحت تأثیر قرار دهد.
دستگاه گوارش
سطح بسیار زیاد یا پایین قند خون می تواند باعث ایجاد بیماری به نام گاستروپارزی شود. افت قند خون بر سیگنالینگ عصب واگ تأثیر می گذارد. این عصب، عصبیست که به طور معمول دستور تخلیه معده را بدان می رساند.
گاستروپارزی باعث ایجاد مشکل در سیستم هضم می شود زیرا می تواند باعث شود غذا قبل از ورود به روده کوچک زمان زیادی را در معده بگذارند. علائم کوتاه مدت این بیماری شامل درد معده، حالت تهوع و استفراغ است.
دستگاه های غدد درون ریز و گردش خون
قند خون بسیار پایین همچنین می تواند با آسیب رساندن به اعصابی که اطلاعات مهمی را انتقال می دهند بر سیستم غدد درون ریز و گردش خون تأثیر بگذارد.
تأثیرات بر روی سیستم غدد درون ریز تا حد زیادی از طریق شبکه عصبی غدد درون ریز(شبکه نورو اندوکرین) ایجاد می شود که نحوه پاسخ بدن به سطح پایین قند خون را کنترل می کند.
سیستم گردش خون با کاهش میزان انسولین موجود در خون به میزان قند خون پایین پاسخ می دهد.
سیستم عصبی مرکزی
سیستم عصبی مرکزی (CNS) شامل مغز و نخاع است. قند خون منبع اصلی آن برای تامین انرژی مورد نیاز این سیستم است. بنابراین این دو اندام برای عملکرد خود نیاز دارند که قند خون از حد مشخصی بالاتر باشد.
به همین دلیل، CNS سریعاً به افت شدید قند خون واکنش نشان می دهد و اقدامات مختلف تنظیم نظارتی را تا زمان بازیابی سطح گلوکز در فرد فعال می کند.
درمان افت قند خون
فردی که یک دوره افت قند خون را تجربه می کند، می تواند با مصرف غذاها یا نوشیدنی هایی که به سرعت سطح قند خون را افزایش می دهند، بلافاصله خود را معالجه کند.
گزینه ها شامل: یک لیوان شیر یا آب پرتقال و غذاهای غنی از کربوهیدرات مانند یک ساندویچ معمولی است.
اگر پس از گذشت 15 دقیقه علائم تغییر نکند، فرد باید مقداری بیشتر بخورد یا بنوشد.
در مواردی که میزان قند خون خیلی افت کرده است، فرد می تواند خواب آلود و گیج شود و ممکن است از هوش برود. اگر این اتفاق به طور مکرر بیافتد، ممکن است فرد بتواند با مشورت دکتر و تزریق گلوکاگون، کمبود قند خون خود را درمان کند.
با این حال، اگر تزریق گلوکاگون بی اثر باشد یا در دسترس نباشد، ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. علائم می تواند جدی تر شود و منجر به تشنج یا کما شود.
چه موقع با یک پزشک تماس بگیرید؟
شخص در صورت تجربه موارد زیر بهتر است که با پزشک تماس بگیرد:
- حتی پس از مصرف غذا ها یا نوشیدنی های شیرین قند خون افت میکند؛
- دارای علائم حاد باشد، مثل از دست دادن هوشیاری؛
- به طور مکرر دچار افت قند خون می شود.
پایین بودن سطح قند خون به طور مداوم می تواند خطرناک باشد زیرا اختلال در عرضه گلوکز می تواند عملکرد مغز را مختل کند. در شرایط شدید تر، این وضعیت می تواند باعث کما یا مرگ شود.
هر کسی که نگران سطح قند خون خود است باید با پزشک صحبت کند.
چشم انداز
اگر علت افت قند خون موقتی باشد، مانند زمانی که شخصی یک وعده غذایی را از دست داده است، دریافت گلوکز از طریق غذا و یا نوشیدنی شیرین باید تقریباً بلافاصله باعث شروع بهبودی شود.
با این حال، کاهش قند خون همیشه با غذا و نوشیدنی قابل درمان نیست. اگر شخصی غالباً قند خون پایینی را تجربه می کند یا دچار افت قند خون می شود، پزشک می تواند یک کیت اورژانسی گلوکاگون تهیه کند که در صورت لزوم تزریق شود.
برای این افراد، استفاده از دستبند هشدار پزشکی می تواند ایده خوبی باشد تا دیگران بدانند در صورت ایجاد مشکل باید چه کاری انجام دهند.
خلاصه مطلب
افت قند خون که به آن هیپوگلیسمی نیز گفته می شود، می تواند یک بیماری موقتی باشد که در صورت عدم دریافت مواد مغذی توسط فرد برای مدتی یا انجام تمرینات شدیدتر از حد معمول، ایجاد می شود.
این وضعیت علائمی خفیف تا متوسط ایجاد می کند که شامل سرگیجه، گرسنگی و ضعف است و فرد می تواند با مصرف غذاها یا نوشیدنی های شیرین به سرعت آن را درمان کند.
برخی شرایط خاص مانند دیابت نیز می تواند باعث کاهش قند خون شوند. در مواردی از این قبیل، علائم می توانند مکرر و شدیدتر باشند. افت قند خون شدید می تواند عواقب شدیدی نیز داشته باشد.
اگر فردی بیهوش شده، دچار تشنج شده، یا به هر دلیلی قادر به خوردن و نوشیدن نیست، اطرافیان می توانند بررسی کنند که آیا از دستبند هشدار پزشک یا کیت تزریق گلوکاگون به همراه دارد یا خیر و همچنین خواستار آمبولانس می شوند.
نوشته افت قند خون و عوارض خطرناکی که برای سلامتی دارد اولین بار در نیوز الکترونیک. پدیدار شد.
منبع تیم پزشکی
نظرات کاربران