راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ؛ هر آنچه باید در مورد CPU لپ تاپ بدانید

چطور می‌توانیم سی پی یو لپ تاپ خود را انتخاب کنیم؟ در این مقاله، مهمترین نکات در خصوص عملکرد، کاربرد و مفاهیم اساسی CPU در لپ تاپ، معیارهای مقایسه، نسل‌ها و سری‌های مختلف از دو برند رقیب اینتل و AMD را گفته و شما را با نکات انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ در سال 2024 آشنا می‌کنیم. با راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ سایت نیوز الکترونیک همراه باشید.

فهرست مطالب این مقاله:

– مقدمه

– سی پی یو لپ تاپ چیست؟

– معماری پردازنده

– تعداد هسته‌ها (Core) و رشته‌ها (Thread)

– سرعت کلاک (Clock Speed)

– توان مصرفی  پردازنده

– پردازنده گرافیک داخل تراشه یا iGPU

– پردازنده AMD یا اینتل

– راهنمای کامل نسل‌ها و اسم پردازنده‌های لپ تاپ اینتل و AMD

– سری‌های مهم پردازنده لپ تاپ اینتل و AMD

– تعداد هسته‌ها و رشته در پردازنده های لپ تاپ اینتل و AMD

– قواعد ویژه نام‌گذاری پردازنده‌های لپ‌تاپ اینتل

– سنجش عملکرد گرافیکی یکپارچه iGPU در پردازنده‌های لپ تاپ

– اورکلاکینگ پردازنده لپ تاپ

– پردازنده های ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro

– جمع‌بندی

– پرسش‌های پر‌تکرار

مقدمه

لپ تاپ یکی از وسایل الکترونیکی است که برای انجام انواع کارهای شخصی، تحصیلی، حرفه‌ای و سرگرمی استفاده می‌شود. اما همه لپ تاپ‌ها یکسان نیستند و بسته به نیازها و بودجه شما، ممکن است برای شما گزینه‌های متفاوتی وجود داشته باشد.

یکی از عواملی که باید در انتخاب لپ تاپ به آن توجه کنید، پردازنده آن است. پردازنده یا CPU، مخفف Central Processing Unit، قلب و مغز لپ تاپ است که داده‌ها و دستورها را پردازش می‌کند و به سایر قطعات ارتباط می‌دهد. پردازنده تاثیر بسزایی روی عملکرد، سرعت، مصرف انرژی و قابلیت‌های گرافیکی لپ تاپ دارد و برای انجام کارهای مختلف، ممکن است نیاز به پردازنده‌های مختلفی داشته باشید. اما چطور می‌توانیم بهترین پردازنده ها برای لپ تاپ در سال 2024 انتخاب کنیم؟ در این مطلب سعی می‌کنیم با بیانی جامع مشاوره خرید CPU لپ تاپ را در اختیار شما بگذاریم.

در این مقاله، ما به شما مفاهیم اساسی پردازنده، معیارهای مقایسه، نسل‌ها و سری‌های مختلف از دو برند رقیب اینتل و AMD و نکاتی برای خرید هوشمندانه آشنا می‌کنیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله، شما بتوانید به راحتی پردازنده‌ای را پیدا کنید که مناسب نیازها و اهداف شما باشد.

سی پی یو لپ تاپ چیست؟

قبل از هر توضیحی و پیش از مشخص کردن بهترین پردازنده های لپ تاپ سال 2024 بهتر است از خودمان بپرسیم که اصولاً وظیفه پردازنده یا همان CPU در لپ تاپ چیست؟ ما در این مطلب راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به دنبال رسیدن به پاسخ این سوال هستیم که چرا باید سی پی یو، برای بیشتر کاربران، مهمترین فاکتور در خرید لپ تاپ باشد.

در همین رابطه بخوانید:

– راهنمای خرید و بهترین CPU های پیشنهادی بازار

به بیان ساده، سی‌پی‌یو مسئول عملیات پردازشی و منطقی اصلی در کامپیوتر است. این قطعه سخت‌افزاری در همه چیز دخیل است: از تک‌تکِ کلیک‌های ماوس گرفته تا پخش روان ویدیوی استریم شده در وب، پاسخ به دستورات شما در بازی‌ها، اندینگ ویدیوی خانوادگی شما و هر آنچه فکرش را بکنید. بدون شک باید گفت که CPU مهم‌ترین قطعه سخت‌افزاری درون یک رایانه است؛ چه PC باشد چه لپ‌تاپ.

قبل از اینکه به توضیحات بیشتری در مورد نکات مهم در راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ بپردازیم، بیایید با تمرکز بر ویژگی‌های مرکزی که همه پردازنده‌های لپ‌تاپ با هم دارند، درکی از آنچه یک پردازنده را از پردازنده دیگر متمایز می‌کند داشته باشیم.

معماری پردازنده: اصول ساخت هسته و رشته در سطح سیلیکون

هر پردازنده بر اساس یک طراحی زیربنایی به نام معماری دستورالعمل (instruction-set architecture) ساخته شده است. این طرح بنیادین تعیین می‌کند که پردازنده چگونه دستورات (کدهای) پردازشی را درک کند. از آنجا که سیستم‌عامل‌ها و برنامه‌های نرم‌افزاری به گونه‌ای نوشته می‌شوند که همواره (یا حداقل در بیشتر مواقع) بر روی یک معماری خاص، بیشترین کارایی را داشته باشند؛ این دقیقاً همان بخشی است که باید برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مورد توجه هر کسی قرار بگیرد.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه i7 ،Core i9 و i5 ؛ کدام پردازنده اینتل برای شما مناسب است؟

– تفاوت پردازنده های تری (Tray) و پردازنده های باکس (Boxed) اینتل

یکی از معیارهای دسته بندی انواع CPU لپ تاپ، معماری آنهاست. به طور کلی، پردازنده‌های لپ‌تاپ امروزی از دو معماری ARM یا x86 استفاده می‌کنند. معماری x86 توسط اینتل در سال ۱۹۷۸ ایجاد شد و تا به امروز نیز که این شرکت همراه با AMD برای به دست آوردن بیشترین سهم بازار با هم رقابت می‌کنند، صنعت کامپیوترهای شخصی را تحت تسلط خود دارد.

از سوی دیگر، تراشه‌های مبتنی بر ARM توسط صدها شرکت مختلف به صورت کسب لایسنس استفاده از هسته‌ها، معماری و مجموعه دستورالعمل از شرکت بریتانیایی ARM Limited که متعلق به شرکت ژاپنی Softbank است، تولید می‌شوند. شاید در اخبار خوانده باشید که طی سالیان گذشته شرکت بزرگ انویدیا تلاش کرد تا با پرداخت مبالغ هنگفتی، ARM از Softbank خریداری کند ولی به دلیل آنچه بیم به خطر افتادن سیاست‌های ضدرقابتی یا Antitrust نامیده می‌شود، تا به امروز این تلاش‌ها به نتیجه نرسیده و ظاهراً در حال حاضر نیز متوقف شده است.

تراشه‌های ARM که در میلیاردها دستگاه از گوشی‌های هوشمند تا سوپرکامپیوترها یافت می‌شوند، تنها در برخی از Chromebook‌ها و تعداد بسیار کمی از لپ‌تاپ‌های ویندوزی توسط شرکت کوالکام تولید می‌شدند. این شرایط تا اواخر سال 2020 ادامه داشت، تا اینکه شرکت اپل پردازنده‌های طراحی شده خودش با معماری ARM به نام M1 را معرفی کرد. این شرکت در حال حاضر سومین نسل از تراشه‌های پروژه اپل سیلیکون را با نام Apple M3 معرفی کرده و از آنها در کلیه کامپیوترهای خود، از مک پرو گرفته تا مک بوک ایر جدید استفاده می‌کند.

به جرأت می‌توان گفت که تغییر استراتژی اپل از مهاجرت از پلتفرم X86 اینتل به ARM، یکی از دلایل اصلی است که موجب شده این روزها، تراشه‌های ARM به عنوان جایگزینی برای x86 برای محاسبات عمومی مورد پذیرش عمومی قرار بگیرند.

در این زمینه باید گفت که انتخاب معماری پردازنده از قبل توسط هر کاربری انجام شده و نیاز به وسواس خاصی نیست. اگر شما یک کاربر اپل‌دوست و از کسانی هستید که برای هر دستگاه الکترونیکی پیشرفته خود اولین انتخاب را محصولات اپل قرار می‌دهید، بدون شک انتخاب اول‌تان نیز لپ‌تاپ‌های این شرکت خواهد بود که در حال حاضر در کشور ما با تراشه‌های M1 یا M2 نیز در دسترس هستند.

در همین رابطه بخوانید:

– رده بندی بهترین پردازنده های موبایل در سال 2023 + بررسی انواع پردازنده های گوشی

در حال حاضر سیستم‌عامل‌های مایکروسافت ویندوز، ChromeOS و بسیاری از توزیع‌های لینوکس با هر دو معماری ARM و x86 سازگار هستند. اما حقیقت آن است که حتی در قدرتمندترین دستگاه‌های ویندوزی بر پایه ARM مانند تبلت Microsoft Surface Pro X و لپ‌تاپ Lenovo ThinkPad X13s Gen 1، x86 همچنان معماری توصیه شده ما برای کاربرانی است که پلتفرم ویندوز را انتخاب کرده‌اند. حداقل باید گفت تا زمانی که بیشتر برنامه‌ها برای اجرا به صورت بومی بر روی ARM توسعه داده نشده‌اند شاید افرادی که از نرم‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند بهتر باشد که سراغ محصولات با پردازنده‌های بر پایه ARM نروند.

نکته دیگری که باید در اینجا به آن اشاره کنیم آن است که برنامه‌های نوشته شده برای x86 می‌توانند بر روی تراشه‌های ARM (و بالعکس) نیز از طریق شبیه‌سازی نرم‌افزاری اجرا شوند اما لایه ترجمه عملکرد در این شبیه‌سازها، موجب می‌شود اجرای کدهای برنامه بر روی پردازنده مقصد، کندتر از مدل مرجع باشد.

این دقیقاً همان دلیلی است که موجب می‌شود وقتی یک کروم بوک با پردازنده ARM رده بالا (به صورت ویژه محصولات ساخت مدیاتک) را در اختیار داشته باشید به خوبی خواهید دید که عملکرد سطح پایین‌تری در مقایسه با کروم بوک‌های ساخته شده با پردازنده‌های اینتل یا AMD میان‌رده داشته باشند.

تعداد هسته‌ها (Core) و رشته‌ها (Thread)

بخش دیگری که در راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به آن می‌پردازیم، مبحث مهم هسته‌ها و رشته‌های پردازنده است. پردازنده لپ تاپ‌های امروزی با CPUهای متشکل از دو یا بیشتر از دو هسته ساخته می‌شوند. یک هسته در اصل یک مغز منطقی است. یک اصل کلی آن است که در شرایط برابر، تعداد هسته‌های بیشتر، موجب می‌شود عملکرد بهتر و بالاتری حاصل شود. البته باید این مورد را نیز در نظر داشت که برای تعداد هسته‌هایی که می‌توانید در تسک‌های مختلف از آنها بهره ببرید، سقفی وجود دارد و شاید بتوان این ساختار را شبیه یا یک مثال ساده مانند تعداد سیلندرها در موتور یک خودرو بدانیم.

در همین رابطه بخوانید:

– رشته در پردازنده چیست؟ چرا تعداد رشته ها در CPU مهم است؟

– مقایسه پردازنده های پنتیوم (Pentium) و سلرون (Celeron)؛ کدامیک برای من بهتر است؟

در مقایسه پردازنده های لپ تاپ باید توجه داشته باشید برای انجام عملیات یا Taskهای ابتدایی، مانند مرور اینترنت، پردازش کلمات (مانند نرم‌افزار MS Word)، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و استریم ویدیو، حداقل استفاده از یک پردازنده دو هسته‌ای کافیست. (در واقع، امروزه شما نمی‌توانید یک لپ‌تاپ تک هسته‌ای بخرید، و حتی می‌توان گفت پیدا کردن یک لپ‌تاپ دو هسته‌ای هم بسیار دشوار شده است).

کاربرانی که قصد انجام چندین Task یا اجرای چندین برنامه با هم به صورت همزمان دارند مسلماً به پردازنده‌های با تعداد هسته پردازشی بیشتر مانند پردازنده‌های شش، هشت یا ده هسته‌ای نیاز خواهند داشت ولی می‌توان از میان انواع CPU لپ تاپ، مدل‌های ارزان قیمت و اقتصادی متعددی از برندهای مختلف و پردازنده‌هایی مانند سری Core i3 و Pentium یا Ryzen 3 و Athlon از دو شرکت اینتل و ای ام دی را در بازار یافت که از 4 هسته استفاده می‌کنند. برای عملیات سطح بالاتر مانند گیمینگ، ویرایش ویدیو و سایر برنامه‌هایی که به قدرت پردازش بالاتری نیاز دارند، تعداد هشت هسته یا بیشتر ایده‌آل است. این سی‌پی‌یو‌ها معمولاً در لپ‌تاپ‌های با ابعاد بزرگتر و دارای سیستم خنک‌سازی فعال یافت می‌شود.

پس از توضیح در مورد تعداد هسته در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ، حالا می‌توانیم در موردمسئله تعداد رشته‌ها نیز صحبت کنیم. در نظر داشته باشید که رشته پردازشی یا همان Thread یک مفهوم منطقی است و غیرفیزیکی است که در مقالات قبلی شهر سخت‌افزار بیشتر در مورد آنها صحبت کرده‌ایم. اما با این حال و نیاز به توضیح سریع و ساده در مطلب راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ باید گفت که یک رشته در اصل یک وظیفه (Task)، یا بخشی از یک وظیفه است که سیستم پردازشی یا پردازنده باید انجام دهد. می‌توان گفت که کامپیوترها به طور معمول صدها یا هزاران رشته را همزمان انجام می‌دهند، اگرچه یک پردازنده می‌تواند فقط بر روی تعداد محدودی از رشته‌ها به صورت همزمان کار کند. تعداد این موارد برابر با تعداد رشته‌های پردازنده است، که اغلب (اما نه همیشه) دو برابر تعداد هسته‌های پردازنده است.

در روزهای قدیم، هسته‌های سی‌پی‌یو تنها می‌توانستند یک رشته را در یک زمان پردازش کنند، اما پردازنده‌های امروزی اغلب (اما نه همیشه) دارای تکنولوژی دو برابر کننده رشته هستند که به یک هسته اجازه می‌دهد بر روی دو رشته به صورت همزمان کار کند. برای مثال، یک تراشه هشت هسته‌ای با این تکنولوژی می‌تواند ۱۶ رشته را در یک زمان مدیریت کند. اینتل این فناوری را در پردازنده‌های خود Hyper-Threading می‌نامد ولی اصطلاح عمومی آن multithreading همزمان یا SMT است.

در همین رابطه بخوانید:

– تاریخچه پردازنده های کامپیوتر و معرفی تاثیرگذارترین CPU های تاریخ

– سوکت CPU چیست؟ آشنایی با انواع سوکت پردازنده کامپیوتر و لپ تاپ

اما در حالت کلی باید بگوییم که برای انتخاب پردازنده قدرتمندتر لپ تاپ، حداقل باید به دنبال یک پردازنده‌ای باشید که بتواند چهار رشته را پردازش کند. برای مثال باید به این نکته نیز توجه داشته باشید، کاربرانی که روی ایجاد و کانورت فایل‌های چندرسانه‌ای با حجم بالا کار می‌کنند، به پردازنده‌هایی با هشت رشته یا بیشتر نیاز خواهند داشت. باید به این نکته توجه داشت که تعداد هسته و رشته یکسان در دو پردازنده با شرایط فیزیکی یکسان، منجر به ارائه عملکرد یکسان نمی‌شود.

به عنوان یک نکته ساده در مشاوره خرید CPU لپ تاپ این را در نظر داشته باشید که در حالت کلی قابلیت انجام عملیات پردازشی در هسته‌ها بیشتر از رشته‌هاست. برای مثال یک CPU هشت هسته‌ای بدون multithreading از یک CPU چهار هسته‌ای با 4 رشته مضاعف عملکرد بهتری خواهد داشت. خصیصه دیگری که باید به آن توجه داشت آن است که فرکانس کلاک هسته‌ها معیار دیگر ایجاد تمایز است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

سرعت کلاک (Clock Speed): ساعت دقیق CPU

فرکانس کلاک یا سرعت ساعت پردازنده با واحدهای مگاهرتز (MHz) یا گیگاهرتز (GHz) اندازه‌گیری می‌شود. سرعت کلاک یا ساعت یک پردازنده، فرکانس عملیاتی آن است و نشان می‌دهد که چه تعداد دستورالعمل (عملیات اساسی) پردازنده می‌تواند در هر ثانیه پردازش شود. باز هم باید به این موضوع به صورت تئوری و در شرایط عادی اشاره کرد که فرکانس کلاک بالاتر به صورت کلی منجر به کسب توان پردازشی بیشتر می‌شود.

برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ باید در نظر داشت که بین دو پردازنده از یک نسل یا با مشخصات فیزیکی دیگر، توان پردازشی حتی در فرکانس‌های یکسان هسته‌ها، متفاوت است؛ این بدان دلیل است که برخی از پردازنده‌ها، کارایی سطح بالاتری از دیگران ارائه می‌دهند که با فاکتور دیگری موسوم به «تعداد دستورالعمل در یک بخش (ثانیه یا سیکل)» یا IPC اندازه‌گیری می‌شود. با این حال، سرعت کلاک می‌تواند زمانی که تراشه‌ها را در یک سری مشخص مقایسه کنیم، معیار خوبی برای مقایسه توان پردازشی پردازنده‌ها ارائه دهد.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه تعداد هسته با سرعت کلاک پردازنده ؛ کدام یک برای کامپیوتر شما مهم‌تر است؟

– مقایسه پردازنده موبایل و دسکتاپ ؛ تشریح تفاوت ها به زبان ساده

نکته دیگر در خصوص سرعت کلاک در انواع CPU لپ‌تاپ‌های امروزی آن است که معمولاً دو عدد برای بیان سرعت کلاک هسته‌های یک پردازنده عنوان می‌شود: یک ساعت پایه یا Base (حداقل در شرایط کاری) و یک ساعت افزایش یا Boost (حداکثر) که گاهی اوقات با نام سرعت توربو شناخته می‌شود (چون اینتل به این دوگانگی به عنوان تکنولوژی Turbo Boost اشاره می‌کند). هنگامی که با بار کاری سبک سر و کار داریم، سی‌پی‌یو با ساعت پایه خود کار می‌کند که این فرکانس در پردازنده‌های امروزی معمولاً بین ۱ تا ۲ گیگاهرتز برای تراشه‌های لپ‌تاپ است که بر اساس توان مصرفی یا Wattage آنها مشخص می‌شود.

هنگامی که نیاز به سرعت بیشتری دارید، سرعت کلاک سی‌پی‌یو به طور موقت شتاب گرفته (اغلب به ۳.۵ گیگاهرتز تا ۵ گیگاهرتز یا فرکانسی در همین محدوده می‌رسد) تا زمانی که Task مورد نظر انجام شود.

در مقایسه پردازنده‌های لپ تاپ متناسب با عملکرد آنها باید در نظر داشت که پردازنده‌ها همیشه با سرعت کلاک حد بالای خود کار نمی‌کنند؛ چرا که این حالت به صورت پایه موجب افزایش توان مصرفی و گرم‌تر شدن پردازنده می‌شود. حتی ممکن است بنابر تشخیص پردازنده، یک یا چند هسته به فرکانس بوست برسند تا در مصرف توان حداکثر بهینگی ایجاد شود. پس پردازنده هر اندازه که توان پردازشی نیاز باشد، خود را برای آن تجهیز می‌کند و تلاش می‌کند در دنیای لپ‌تاپ‌ها که توان مصرفی یکی از پارامترهای اصلی تعیین عملکرد است، در بهینه‌ترین حالت خود قرار گیرد.

باید به این نکته نیز اشاره کنیم که برخی از پردازنده‌های لپ‌تاپ پایین‌رده به صورت کلی فاقد قابلیت Boost Clock هستند، که عملکرد آن‌ها را تحت بار پردازشی سطح بالا، محدود می‌کند. سرعت کلاک Boost سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ اغلب به اندازه همتایان رومیزی آن‌ها بالا است، اما معمولاً نحوه ماندن در این فرکانس یا رسیدن به آن به صورت سخت‌گیرانه‌تری مدیریت می‌شود تا حد نیاز این زمان به حداقل برسد.

در شرایطی که توان پردازشی سطح بالایی نیاز بوده و پردازنده لپ‌تاپ توانایی رسیدن به آن را نداشته باشد به اصطلاح حالت گلوگاه یا throttling ایجاد می‌شود که به صورت پایه یک اقدام ایمنی درونی پردازنده برای محافظت از رسیدن به حداکثر دمای قابل تحمل پردازنده است ولی موجب محدودسازی عملکرد آن در شرایط حداکثری می‌شود.

توان مصرفی  پردازنده و ارتباط آن با عملکرد CPU

اینکه یک مدل از انواع CPU لپ تاپ چه میزان انرژی مصرف می‌کند، پارامتری است که باید به صورت ویژه در توسط کاربران مورد توجه قرار گیرد. به صورت پایه معیار توان طراحی حرارتی یا TDP به منظور بررسی عملکرد حرارتی در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مطرح می‌شود. البته این معیار از سوی شرکت‌های تولید کننده و طراحان لپ تاپ نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد و متناسب با آن سیستم‌های خنک‌کننده مورد نیاز را طراحی می‌کنند که در نهایت روی طراحی فیزیکی، وزن دستگاه و شارژدهی باتری آن نیز موثر خواهد بود.

به عنوان یک معیار مهم در مقایسه پردازنده های لپ تاپ تیم آبی باید به این نکته توجه شود که اینتل در پردازنده‌های نسل دوازدهم Alder Lake و نسل سیزدهم Raptor Lake با اندازه‌گیری «توان پایه» (Base Power)، اصطلاحات را تغییر داده‌ که این معیار در اصل شباهت زیادی به TDP دارد. البته در برخی وبسایت‌های بررسی تخصصی، برای ساده‌تر کردن اصطلاحات برای کاربران عادی، دو معیار PBP و TDP را در مجموع به صورت یک معیار واحد در نظر گرفته و از آن با عنوان «امتیاز توان پردازنده» یاد می‌کنند.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه PBP با TDP در پردازنده‌های اینتل و ارتباط آنها با میزان گرما و مصرف

در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ باید به یک نکته ویژه اشاره کنیم. در حالت کلی امتیازات توان پردازنده لپ‌تاپ‌ها بسیار متفاوت بوده و از تنها چند وات (W) در لپ‌تاپ‌های سبک یا اولترابوک‌ها گرفته تا ۶۵ وات در لپ‌تاپ‌های گیمینگ دسته‌بندی می‌شوند. برای انتخاب یک سی‌پی‌یو لپ‌تاپ می‌توان چندین و چند معیار فنی دیگر را نیز مورد توجه قرار داد ولی حقیقت آن است هر چه میزان توان مصرفی در پارامترهای مختلف بیشتر بوده و وات بالاتری داشته باشند، عملکرد نسبی بهتر خواهد بود ولی در آن سوی میدان، میزان شارژدهی باتری نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

امتیاز توان پردازنده در بیشتر سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ پرکاربرد امروزی بین ۱۵ تا ۲۸ وات است. در این پردازنده‌ها یک پروفایل حرارتی کمینه در نظر گرفته می‌شود که در لپ‌تاپ باریک (اولترابوک‌ها) مد نظر قرار می‌گیرد ولی امکان مصرف توان کافی برای رسیدن به سرعت کلاک بوست مانند PC برای حداقل یک دوره کوتاه نیز وجود دارد. لپ‌تاپ‌هایی که از این پردازنده‌ها (با توان مصرفی پردازنده ذکر شده) استفاده می‌کنند تقریباً همیشه نیاز به خنک‌سازی فعال داشته و با این سبک، طراحی می‌شود.

سیستم خنک‌سازی در ابعاد و با انبوه روش‌های طراحی توسط شرکت‌های سازنده لپ‌تاپ، در دل محصولات امروزی قرار داده می‌شوند ولی باید در نظر داشت که وجود یک یا دو فن کوچک روی مادربرد لپ‌تاپ در اکثر آنها عمری عادی است. در آن‌سوی میدان، لپ‌تاپ‌هایی که دارای سیستم خنک‌کننده بدون فن، پسیو یا غیرفعال هستند، قرار می‌گیرند که پردازنده‌های موجود در آنها مصرف باتری کمتر از چند وات داشته که عنوان می‌کند برای امور عادی روزمره با لپ‌تاپ مناسبی روبرو هستیم ولی اگر بار پردازشی بسیار زیاد شود، گلوگاه سیستم در سطح پردازنده به خوبی خود را نشان می‌دهد.

در همین رابطه بخوانید:

– معرفی بهترین پردازنده ها (CPU) برای برنامه نویسی

– معرفی بهترین CPU های گیمینگ موجود در بازار بر اساس بودجه‌های مختلف

هر دو شرکت AMD و اینتل حرف “H” را در انتهای شماره مدل‌های خود برای تراشه‌هایی که در بالای رده TDP سی‌پی‌یو موبایل قرار می‌گیرند، جای می‌دهند، که بین ۴۵ وات و ۶۵ وات توان امتیاز داشته و در لپ‌تاپ‌های گیمینگ، ایستگاه‌های کاری موبایل و سایر جایگزین‌های رومیزی یافت می‌شوند.

پردازنده گرافیک داخل تراشه یا iGPU

لپ‌تاپ‌های مخصوص بازی (گیمینگ) و ایستگاه‌های کاری موبایل به واحدهای پردازش گرافیکی اختصاصی یا مجزا (GPU) وابسته‌اند تا رندرینگ ۲ بعدی یا ۳ بعدی را شتاب دهند. این همان بخشی است که در PC برایش یک کارت گرافیک مجزا از سری‌های کارت‌های گرافیک AMD Radeon RX  یا Nvidia GeForce RTX /A Series/Quadro و حتی Intel Arc که در اسلات PCI Express مادربرد قرار می‌گیرند، تکیه می‌کنند.

اگر به دنبال مقایسه پردازنده‌ های لپ تاپ برای امور گرافیکی هستید باید بدانید که امروزه تقریباً همه انواع CPU لپ تاپ به پردازشگرهای گرافیکی داخلی یا به نوعی شتاب‌دهنده‌های عملیات پردازش گرافیکی مجهز شده‌اند. علی‌رغم اینکه در بسیاری مدل‌ها از تراشه مخصوص پردازش گرافیکی مجزا استفاده می‌شود ولی مدل‌های پایه و غیرگیمینگ بیشتر به سمت استفاده از iGPU متمایل شده‌اند.

می‌توان در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ این‌طور نیز این مسئله را عنوان کرد که لپ‌تاپ‌هایی که برای بهره‌وری روزمره و انجام امور دفتری ساخته شده‌اند، اغلب نیازی به یک GPU مجزا ندارند و می‌توانند با استفاده از آنچه که به عنوان یک پردازنده گرافیکی یکپارچه (iGPU) شناخته می‌شود، محتوای مورد نیاز روی صفحه را رندر کرده و نمایش دهند. اتفاق بسیار خوب در این زمینه آن است که با پیشرفت اینتل و این اواخر، AMD، توان پردازشی بسیار خوبی در سطح تراشه داخلی پردازشی دستگاه با iGPU ارائه شده و برای اغلب کاربران نیاز به کارت گرافیک مجزا را از بین می‌برد.

در نهایت برای جمع‌بندی این بخش از راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ باید بگوییم، اگر نیاز کاربر به خوبی شناسایی شده و عملیات پردازشی گرافیکی سطح بالایی مانند رندرینگ، بازی، کانورت محتوای چندرسانه‌ای مد نظر نباشد، دیگر الزامی به خرید لپ تاپ با کارت گرافیک مجزا یا dGPU نیست.

پردازنده AMD یا اینتل برای لپ تاپ؟ کدام راه را برویم؟

پس از توضیحی که در بخش‌های قبلی در مورد مبانی انتخاب انواع CPU لپ تاپ دادیم، حالا این بخش بر روی پردازنده‌های x86 موجود از AMD و Intel تمرکز می‌کند؛ البته در بخش‌های قبلی نیز اشاره کردیم که لپ‌تاپ‌های اپل با تراشه‌های M1 و M2 بر پایه ARM طراحی شده‌اند که در این دسته‌بندی جای نمی‌گیرند و باید به صورت جداگانه به بررسی آنها پرداخت.

برخلاف دوران پیش از دهه 2020، طی سال‌های اخیر، دو شرکت AMD و Intel رقابت شدیدی برای کسب سهم بازار بیشتر سی‌پی‌یو لپ‌تاپ را شکل داده‌اند. باید به این نکته نیز اشاره کنیم که پیش از این و در دهه 2010 در بسیاری از موارد انتخاب اول کاربران، پردازنده‌های موبایل اینتل بوده که هم کارایی و هم مدیریت بهتری در مصرف انرژی داشتند. در این بازه زمانی بیشتر محصولات AMD در حوزه لپ‌تاپ‌های ارزان قیمت و با بودجه‌های پایین مورد استفاده شرکت‌ها قرار می‌گرفتند و علت آن نیز عقب ماندگی مشخص آنها نسبت به رقبای تیم آبی بوده است.

در همین رابطه بخوانید:

– لپ تاپ AMD یا اینتل؛ بهترین انتخاب برای شما کدام است؟

اما به وضوح مشخص است که با عملکرد جذاب چند نسل اخیر و پس از عرضه سی‌پی‌یو‌های موبایل Ryzen AMD باید سابقه ضعیف محصولات این شرکت را به کلی فراموش کرد. همین عملکرد موجب شده که طی یکی دو سال گذشته رقابت این دو گروه، به صورت قابل توجهی افزایش یابد و گزینه‌های مختلفی برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ پیش روی کاربران قرار گیرد. برای مثال طی سال گذشته و عرضه پردازنده‌های اینتل Alder Lake، بازدهی بالای این سری توانسته آنها را به جایگزین‌های بسیار خوبی برای کامپیوترهای دسکتاپی تبدیل کرد که شاید تهیه و سرهم‌بندی آنها برای بسیاری از کاربران مقرون به صرفه نباشد. این سری در برابر خود تراشه‌های AMD Ryzen 6000 را می‌بینند که توسط برخی از شرکت‌های تولیدکننده لپ تاپ به وفور استفاده شده و محبوبیت زیادی نیز بین کاربران پیدا کرده‌اند.

پس در نهایت باید بگوییم که انتخاب پردازنده این روزها تنها به یک، یک‌قطبی منجر نخواهد شد و کاربران تنها محصولات اینتل را پیش روی خود نمی‌بینند. در واقع باید گفت که بهتر است دو مدل را به صورت سر به سر و مستقیم مقایسه کرد و دیگر به شما نمی‌گوییم که سراغ AMD نروید؛ چرا که این روزها اینتل نیز پیشنهادهای بسیار خوبی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

پس اگر برای مشاوره خرید CPU لپ تاپ سراغ افراد به اصطلاح کارشناس رفتید و جمله قصار «CPU لپ تاپ فقط باید اینتل باشه» را از آنها شنیدید، بهتر است به دنبال راهکار بهتری مانند خواندن راهنمای خرید لپ تاپ از رسانه‌هایی باشید که با دید بازتر و بدون تعصب به موضوع انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ نگاه می‌کنند!

دسته بندی پردازنده های اینتل و AMD موبایل (دستگاه‌های قابل حمل)

کلاس کاری	بازار هدف	مدل‌های پردازنده AMD	مدل‌های پردازنده اینتل
رده پایین	کاربری عمومی، اداری و دانش‌آموزی و کروم‌بوک‌ها	Athlon، Ryzen 3 (U series)	N-series، Pentium، Celeron، Core i3 (N و U series)
میان‌رده و عمومی	وبگردی، اداری و دانشجویی	Ryzen 3، Ryzen 5 (U series)	Core i3، Core i5 (U و P series)
رده بالا	گیمینگ، طراحی و تولید محتوا، گرافیک	Ryzen 7 (U، HS، H series)، Ryzen 9 (H، HS و HX series)	Core i5 (HX series)، Core i7 (U، H و HX series)، Core i9 (H، HK و HX series)
ایستگاه کاری قابل حمل	گیمینگ رده بالا، طراحی و ادیت حرفه‌ای	Ryzen 7 (H series)، Ryzen 9 (H و HX series)	Core i5 (HX series)، Core i7 (H و HX series)، Core i9 (H، HK و HX series)، Xeon

همانطور که در جدول بالا برای دسته‌بندی‌های مختلف اسامی، در مطلب راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مشخص کرده‌ایم، هر دو گروه AMD و اینتل، مدل‌های مختلفی را با پسوند و سری‌های مختلفی برای کاربران و بازارهای هدف و مشخص خود عرضه می‌کنند. هر دو گروه Intel Core و AMD Ryzen، در چهار سری اصلی با هم رقابت می‌کنند؛  Ryzen 3 AMD با Core i3 اینتل، Ryzen 5 با Core i5 و Ryzen 7 و Ryzen 9 با Core i7 و Core i9. یک رده که پایین‌تر بیاییم پیشنهادهای دو شرکت به دسته جدیدی منتقل شده و برای شرکت AMD شاهد عرضه پردازنده‌های Athlon و برای اینتل، تراشه‌های Celeron و Pentium و خط جدید N-series را می‌بینیم.

همانطور که می‌دانید اینتل از سال‌ها پیش عرضه لپ‌تاپ‌های ورک استیشن با پردازنده‌های Xeon را متوقف کرده و قابلیت‌های ویژه آنها مانند سیستم تصحیح خطا ECC یا خطوط PCIe اضافی آن را به محصولات ویژه خود از سری Core HX منتقل کرده است.

اما برای حوزه مِین‌استریم یا میان‌رده بازار از هر دو خانواده Core و Ryzen بهترین توازن که ترکیبی از عملکرد و مدیریت مصرف انرژی باشد با دو گروه Ryzen 5 و Core i5 به دست می‌آید. حقیقت آن است که فاصله عملکردی این پردازنده‌ها با سری Core i3 و Ryzen 3 در برخی موارد و به خصوص بین نسل‌ها نسبتاً زیاد است ولی اگر در بسیاری موارد، تفاوت قیمتی Core i7 و Ryzen 7 را با سری 5 آنها در درجه اهمیت پایین‌تری قرار دهیم، کارایی حاصل شده به خرید این محصولات می‌ارزد.

در همین رابطه بخوانید:

– تراشه اسنپدراگون چیست؟ بررسی انواع پردازنده های اسنپدراگون و قابلیت های آنها

– پردازنده اینتل نسل 14 بخریم یا منتظر نسل 15 بمانیم؟

برای کاربران حرفه‌ای که به دنبال راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ سری Core i9 و Ryzen 9 نیز می‌گردند نیز باید گفت که اگر این افراد کاربردهای خاص خود مانند گیمینگ رده بالا و طراحی و تولید محتوای حرفه‌ای را مد نظر دارند، باید هزینه بسیار بیشتری پرداخت کنند. در واقع به دلیل اختلاف قیمتی بالا با سری‌های دیگر، کاربران کمتری سراغ خرید پردازنده های i9 یا Ryzen 9 می‌روند که خب دلیل این جامعه مخاطبان اندک نیز منطقی است.

راهنمای کامل نسل‌ها و اسم رمز پردازنده‌های لپ تاپ اینتل و AMD

همانطور که شرکت‌های خودروسازی هر ساله مدل‌های خودرو جدید خود را عرضه می‌کنند، شرکت‌های اینتل و AMD نیز هر ساله مدل‌های جدید پردازنده خود را روانه بازار می‌کنند. برای مثال، Core i5-12500H و Core i7-1360P اینتل به ترتیب متعلق به خانواده‌های نسل دوازدهم و سیزدهم سی‌پی‌یو‌های موبایل آن‌ها هستند. در آن سوی میدان، شرکت AMD تا پیش از سال 2023 با نمایش سطح عملکردی (۳، ۵، ۷ یا ۹) نسل پردازنده‌های رایزن خود را متمایز می‌کرد ولی پس از این سال، تمایز مشخصی ایجاد شد تا اعداد و ارقام مدل‌ها ملموس‌تر شود. برای مثال Ryzen 7 6800H یک تراشه نسل ششم یا سری Ryzen 6000 است. برای درک بهتر روش نام‌گذاری پردازنده‌های موبایل عرضه شده طی سالیان گذشته می‌توانید جدول زیر را به عنوان مرجع لحاظ کنید:

دانستن نسل یا اسم رمز یک سی‌پی‌یو برای تعیین زمان انتشار آن و یافتن داده‌های عملکرد خاص آن در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مفید است. هر دو شرکت رقیب اینتل و AMD، معمولاً هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یک بار مدل‌های پردازنده‌های جدید خود را به بازار عرضه می‌کنند.

اما در حالت کلی توصیه ما به شما کاربران شهر سخت‌افزار در خصوص راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مناسب این است که به جز شرایط خاص و واقعاً ویژه‌ای که ممکن است برای خرید یک لپ‌تاپ با پردازنده یک یا دو نسل قدیمی‌تر برایتان پیش آمده باشد، به هیچ عنوان محصولات متعلق به سالیان گذشته (بالای دو سال) را نخرید. همیشه اطمینان حاصل کنید، لپ‌تاپی که می‌خرید به جدیدترین پردازنده و سخت‌افزارها مجهز شده تا بتوانید در بازه زمانی طولانی‌تری با خیال راحت و آسوده از عملکرد و کارایی، از آن استفاده کنید.

جدول مشخصات پردازنده های لپ تاپ اینتل عرضه شده از سال 2017 به بعد

اسم رمز	نسل	خانواده‌های تراشه	تاریخ عرضه اولیه	لیتوگرافی
Raptor Lake HX و H	13	Core i5 to i9	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake HK	13	Core i9	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake P	13	Core i3 to i7	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake U	13	Core i3 to i9	Q1 2023	Intel 7
Alder Lake HX و H	12	Core i5 to i9	Q1-Q2 2022	Intel 7
Alder Lake HK	12	Core i9	Q1 2022	Intel 7
Alder Lake P	12	Core i3 to i7	Q1 2022	Intel 7
Alder Lake U	12	Core i3 to i7	Q1 2022	Intel 7
Tiger Lake H	11	Core i5 to i9	Q1 2021	10nm
Tiger Lake U	11	Core i3 to i7	Q3 2020	10nm
Comet Lake H	10	Core i5 to i9، Xeon	Q2 2020	14nm+++
Lakefield	NA	Core i3، i5	Q2 2020	10nm / 14nm
Comet Lake (U و Y)	10	Core i3 to i7	Q3 2019	14nm+++
Amber Lake Y	8 و 10	Core m3، Core i3 to i7	Q3 2018	14nm++
Ice Lake (U و Y)	10	Core i3 to i7	Q3 2019	10nm
Coffee Lake H Refresh	9	Core i5 to i9، Xeon	Q2 2019	14nm++
Cannon Lake	8	Core i3	Q2 2018 (limited release)	10nm
Whiskey Lake U	8	Pentium، Celeron، Core i3 to Core i7	Q3 2018	14nm++
Coffee Lake U	8	Core i3 to i7	Q2 2018	14nm++
Coffee Lake H	8	Core i3 to i9، Xeon	Q2 2018	14nm++
Kaby Lake U Refresh (Kaby Lake R)	8	Core i3 to i7	Q2 2018	14nm+
Kaby Lake G (with AMD Graphics)	8	Core i5، i7	Q1 2018	14nm++/14nm
Kaby Lake H	7	Core i3 to i7، Xeon	Q1 2017	14nm+
Kaby Lake (U & Y)	7	Celeron، Pentium، Core i3 to i7	Q1 2017	14nm+

 

جدول مشخصات پردازنده های لپ تاپ AMD عرضه شده از سال 2017 به بعد

اسم رمز	نسل	خانواده‌های تراشه	تاریخ عرضه اولیه	لیتوگرافی
Dragon Range	Zen 4	Ryzen 5 to 9 (7000 Series HX)	Q1 2023	5nm
Phoenix	Zen 4	Ryzen 5 to 9 (7000 Series HS)	Q1 2023	5nm
Barcelo و Rembrandt Refresh	Zen 3+	Ryzen 3 to 7 (7000 Series U و U Pro)	Q1 2023	7nm
Barcelo	Zen 3	Ryzen 3 to 7 (5000 Series U و C)	Q1/Q2 2022	7nm
Rembrandt	Zen 3+	Ryzen 5 to 9 (6000 Series U، H، HS و HX)	Q1 2022	7nm
Cezanne	Zen 3	Ryzen 3 to 9 (5000 Series U، U Pro، H، HS و HX)	Q1 2021	7nm
Lucienne	Zen 2	Ryzen 3 to 7 (5000 Series U)	Q1 2021	7nm
Renoir	Zen 2	Ryzen 3 to 9 (4000 Series U، U Pro، H و HS)	Q1 2020	7nm
Picasso	Zen+	Ryzen 3 to 7 (3000 Series U، U Pro و H)	Q1 2019	12nm
Raven Ridge	Zen	Ryzen 3 to 7 (2000 Series U، U Pro و H)	Q4 2017	14nm

سری‌های مهم پردازنده لپ تاپ اینتل و AMD

همانطور که اشاره شد، AMD و Intel پردازنده‌های خود را بر اساس امتیاز توان (در بخش‌های قبلی نام فاکتور TDP یا PBP را امتیاز توان گذاشتیم) مجموعه‌بندی می‌کنند. امتیاز توان در میان فاکتورهای انواع CPU لپ تاپ شاید مهمترین عامل در تعیین کلاس کاری و رتبه فنی آن باشد که موجب می‌شود میزان فرکانس کلاک پردازنده و در نتیجه عملکرد آن مشخص شود. قاعده این است که هر چه امتیاز توان بالاتر باشد، فرکانس کلاک بالاتر رفته و به صورت خاص برای استفاده زیر بار بیشتر، عملکرد بهتری ارائه دهد.

اینتل و AMD، هر دو از پسوند H، برای ایجاد تمایز مدل‌های رده بالای خود که عملکردی نزدیک به پردازنده‌های دسکتاپ دارند استفاده می‌کنند. برای مثال Core i7-12700H و Ryzen 7 6800H، که امتیاز توان ۴۵ وات را نشان می‌دهند. شرکت AMD همچنین از پسوند HX و اینتل دو پسوند HX و HK را برای تراشه‌هایی که می‌توانند توان بیشتر از ۴۵ وات را پیاده نمایند، به کار می‌برند. این تراشه‌ها ویژگی‌های اورکلاکینگ را نیز در اختیار کاربران خود قرار داده و برای لپ‌تاپ‌های گیمینگ و ایستگاه‌های کاری با عملکرد بسیار بالا طراحی شده‌اند.

در همین رابطه بخوانید:

– تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپی اینتل سری H ،P و U

– تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen U با H و HS یا HX

یک پله که پایین‌تر بیاییم، پسوند HS (با امتیاز ۳۵ وات) و پسوند P (۲۸ وات) به ترتیب برای محصولات AMD و اینتل را خواهیم دید که در برخی نسل‌های پردازنده برای تمایز مدل‌های مختلف، استفاده شده‌اند. تراشه‌های P اینتل در سری Core نسل‌های جدید در واقع سری متمایزی هستند که توان عملکردی سطح بالا را این بار با توان مصرفی پایین‌تری ارائه نموده و به نوعی حد فاصل بین سری H و سری‌های پایین‌تر محسوب می‌شوند.

اینتل و AMD تراشه‌های لپ‌تاپ با بالاترین قدرت و توان مصرفی ( که به معنای بالاترین عملکرد، شبیه‌ترین به پردازنده‌های دسکتاپ است) را با پسوند H نشان می‌دهند.

مجدداً در هر دو خانواده، تراشه‌هایی که امتیاز توان پایین‌تری دارند با پسوند U مشخص شده و حد بالای توان مصرفی 15 وات برای آنها در نظر گرفته می‌شود. یک نکته مهم ولی ساده در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ که باید توجه داشت، آن است که شرکت AMD معمولاً توان سری U خود را در حد ۱۰ وات نگه‌داشته و اینتل تا 9 وات نیز این توان را کاهش می‌دهد.

به جای وسواس بیش از حد به تعداد و میزان فرکانس هسته‌ها در خرید اولترابوک‌ها، توجه داشته باشید که در سری U، فرکانس کلاک پایه تا حد مشخصی پایین‌تر آمده (معمولاً بین ۱ گیگاهرتز و ۲ گیگاهرتز) و در عوض شرکت‌های سازنده فرکانس کلاک بوست بالای پردازنده را فقط برای فشارهای بار بالا و مدت کوتاه حفظ کنند. شاید یکی از مهمترین تفاوت عملکردی سری H با سری U نیز در این بخش باشد که سری H قادر به حفظ فرکانس بوست بالا در بازه طولانی‌تری از سری U هستند. ولی برای تسک‌هایی که به حداکثر توان سی‌پی‌یو در بارهای کاری کوتاه (بگوییم، چند ثانیه) و بسیار سنگین نیاز داشته باشند، دو تراشه پسوند U و H می‌توانند به طور مشابه عمل کنند.

البته باید به این نکته مهم در خرید سی پی یو لپ تاپ نیز اشاره کنیم که گهگاه شرکت‌ها از پسوندهای گیج‌کننده نیز در نام‌گذاری تراشه‌های سری لپ‌تاپ خود استفاده کرده‌اند که شاید نمونه آخر آنها پسوند G تراشه‌های Core نسل دهم و یازدهم اینتل باشد که در واقع همان عملکرد سری با پسوند U را هدف گرفته و شاید علت اصلی درج آنها اشاره به مدل پردازنده گرافیکی یا iGPU درون پردازنده بوده باشد. برای مثال در این زمینه می‌توانیم به Core i7-1165G7 یا Core i3-1125G4 اشاره کنیم که هر دو عملکردی در سطح سری با پسوند U را در اختیار کاربران خود قرار می‌دادند.

در نظر داشته باشید که میزان توان مصرفی سری‌ها با پسوندهای مختلف در نسل‌های مختلف پردازنده اینتل و AMD متفاوت است. برای مثال، مصرف توان پردازنده‌های سری U از یک تراشه “Tiger Lake” اینتل می‌تواند به ۱۲ وات  و در سری Ryzen 5000 U به ۱۰ وات محدود می‌شوند که در واقع فقط برای لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌های فوق‌العاده جمع‌وجور (اولترابوک‌ها) و بدون فن که باید خروجی گرما را به حداقل برسانند، به کار می‌روند. پس انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ به صورت ویژه می‌تواند تحت تاثیر هدف شما و متعاقب آن، پسوند نام پردازنده قرار بگیرد که علی‌رغم سادگی، تمایز زیادی را بین مدل‌های مختلف رقم می‌زد.

تعداد هسته‌ها و رشته در پردازنده های لپ تاپ اینتل و AMD

قبل از هر توضیحی در مورد تعداد هسته‌ها در مطلب مشاوره خرید CPU لپ تاپ شهر سخت‌افزار، در نظر داشته باشید که تعداد هسته‌ها و رشته‌های سی‌پی‌یو‌های اینتل و AMD در انواع CPU لپ تاپ، متناسب با نسل، سری هر محصول و میزان توان TDP آن متفاوت است.

سری‌های Core i7، Core i9 و Xeon اینتل و Ryzen 7 و Ryzen 9 AMD بالاترین تعداد هسته و رشته‌ را دارند، در حالی که سری‌های Celeron و Pentium اینتل و Athlon AMD کمترین تعداد هسته و رشته را به خود اختصاص می‌دهند. همانطور که جدول زیر نشان می‌دهد، برخی از سری‌ها مدل‌هایی با تعداد هسته‌های متفاوت دارند؛ این می‌تواند بر اساس نسل هم متفاوت باشد. در جدول زیر مدل‌های عرضه شده از سال 2019 به بعد این سری‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم:

تعداد هسته	سری‌های پردازنده AMD (از 2019 به بعد)	سری‌های پردازنده اینتل (از 2019 به بعد)
2 تا 4	Athlon، Ryzen 3	Pentium، Celeron، Core i3، N-series
6 تا 10	Ryzen 5، Ryzen 7، Ryzen 9	Core i5
بیشتر از 10	Ryzen 9	Core i5، Core i7، Core i9

نکته بسیار مهم در مورد جدول فوق و به صورت کلی پردازنده‌های عرضه شده از سال گذشته به بعد این است که تعداد هسته را نباید به صورت مستقیم بر عملکرد کلی تعمیم داد. از نسل دوازدهم پردازنده‌های اینتل، بسیاری (اما نه همه) از تراشه‌های موبایل این شرکت از ساختار ترکیبی دو نوع هسته استفاده می‌کنند: هسته‌های با عملکرد بالا یا P-Cores و هسته‌های کم مصرف یا کارآمد موسوم به E-Cores. این ساختار ترکیبی باعث می‌شود که پردازنده‌های اخیر این شرکت از حیث تعداد هسته تقریباً با تراشه‌های AMD از نظر هسته‌ها، غیر قابل مقایسه باشند.

همچنین باید در نظر داشت که میزان TDP پردازنده نیز معمولاً با افزایش تعداد هسته‌ها بیشتر می‌شود. برای مثال در تراشه‌های سری U اینتل تعداد هسته‌ها تا ۱۰ هسته متغیر است، در حالی که در خانواده AMD این تعداد از هشت هسته فراتر نمی‌رود.

توجه کنید که هسته‌های کم‌مصرف یا E-Core اینتل از قابلیت مالتی تردینگ برخوردار نیستند. در مقابل در تراشه‌های Ryzen همه هسته‌ها از multithreading پشتیبانی می‌کنند. ذکر این یادآوری در خصوص نکات مهم پیرامون راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ لازم است که اینتل تا تراشه‌های Core نسل دهم و یازدهم، همچنان مالتی‌تردینگ را در تمام هسته‌ها ممکن کرده بود ولی در تراشه‌های نسل دوازدهم و سیزدهم هر کدام دسته‌ای از هسته‌های E-cores دارند، فقط پشتیبانی از multithreading به صورت جزئی و برای هسته‌های P میسر شده است. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که در تراشه‌های Celeron و N-series اینتل و همچنین برخی از تراشه‌های Ryzen 3 قدیمی‌تر پشتیبانی از multithreading وجود ندارد.

در همین رابطه بخوانید:

– چرا پردازنده‌ ۱۲۸ بیتی وجود ندارد؟

– تفاوت بین هسته‌های P-Cores و E-Cores در پردازنده‌های اینتل به زبان ساده

نکته دیگری که باید در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ به آن اشاره کرد این است که طراحی ترکیبی از هسته‌های با عملکرد متفاوت برای اولین بار توسط ARM و با نام تجاری معماری big.LITTLE پیاده شد و ساختار در نظر گرفته شده در پلتفرم اینتل در واقع نوع پیاده شده این معماری برای پردازنده‌های دسکتاپ است. به بیان ساده هنگامی که بار پردازشی سطح بالایی روی CPU نباشد، هسته‌های E وارد کار می‌شوند و برای مواقعی که نیاز به اجرای بار پردازشی سنگینی باشد، هسته‌های P وارد کار می‌شوند. البته در اغلب موارد این دو گروه به صورت همزمان و در ترکیبی با فرکانس هسته‌های متناسب با بار پردازشی کار می‌کنند تا نهایت بهینگی حاصل شود.

همچنین پشتیبانی از مالتی تردینگ که عنوان شد فقط برای هسته‌های P صورت می‌گیرد دیگر محدود به دو رشته به ازای هر هسته P نیست. برای مثال پردازنده Intel Core i7-13700H که در لپ‌تاپ‌های رده بالای سال 2023 دیده می‌شود 8 هسته P، شش هسته E و 20 رشته دارد. در واقع این پردازنده 14 هسته‌ای به ازای هر هسته P دو رشته را پیاده نکرده و مجموع رشته‌ها با صلاحدید پردازنده برای هر هسته، می‌تواند از دو تا بیشتر شده و به 20 رشته روی کل 6 هسته P برسد.

قواعد ویژه نام‌گذاری پردازنده‌های لپ‌تاپ اینتل

همانطور که قبلاً گفته شد، طی سالیان اخیر اینتل در برخی مواقع قواعد نام‌گذاری خاص و غیرمتعارفی را برای پردازنده‌های خود تدوین کرده است. برای مثال درج حرف G در پایان مدل برخی از انواع CPU لپ‌تاپ نسل دهم و یازدهم از عجیب‌ترین آنها بوده ولی می‌توان گفت که حالا به آرامش نسبی و مدونی در نام‌گذاری تراشه‌های پردازنده لپ تاپ اینتل رسیده‌ایم که در پردازنده‌های Core نسل دوازدهم و سیزدهم به خوبی کلاس کاری و عملکرد هر پردازنده را نشان می‌دهد.

در حال حاضر اینتل پسوندهای سنتی U و H خود (برای تراشه‌های فوق‌العاده سبک و بالاترین توان) را مجدداً مورد استفاده قرار داده و سری “P” نیز مجدداً در پردازنده‌های اینتل شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد که به نوعی به تراشه‌های بین دو گروه U و H اشاره دارد. پس اگر به دنبال یک راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مناسب با نیازهای خود می‌گردید باید بدانید که هر پسوندی متناسب با یک دسته خاص است و برای هر نیازی لازم نیست بالاترین مدل‌های پردازنده لپ تاپ خریداری شود.

در همین رابطه بخوانید:

– همه‌چیز در مورد پردازنده های نانومتری

– شباهت‌ها و تفاوت‌های معماری پردازنده ARM و X86

اما برای آنکه عملکرد سری‌های رده بالای اینتل نیز به نوعی متمایز از بقیه شود، این شرکت پسوندهای ثانویه‌ای را برای آنها در نظر گرفته است. برای مثال پسوند HK و HX را می‌توان یافت که هر دو به پردازنده‌های سری H مرتبط بوده و سری‌های مربوط به گیمینگ و ورک استیشن را در این گروه شامل می‌شود. اولین سری پردازنده‌های HX که با تعداد هسته‌ها و پشتیبانی از ظرفیت رم بیشتر در نسل دوازدهم عرضه شده و در پردازش چندهسته‌ای حداقل 64 درصد عملکرد بهتری نسبت به سری HK نسل قبل دارند. همچنین برای بیان تمایز سری HK و HX می‌توان به این مثال نیز اشاره کرد که پردازنده HK نسل 13 اینتل تا 45 وات TDP داشته و حداکثر 14 هسته‌ای هستند اما پردازنده HK نسل 13 تا 55 وات توان TDP داشته (به علت فرکانس هسته‌های 200 مگاهرتز بیشتر) و حداکثر 24 هسته دارد.

نکته قابل توجه در این بخش از راهنمای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ آن است که عملکرد گرافیکی را نباید به عملکرد محاسباتی دو سری HK و HX در مقایسه با هم نسبت داد. برای مثال پردازنده لپ تاپ اینتل Core i9-13900HX که تصور می‌شود در همه بخش‌ها از پردازنده اینتل Core i9-13900HK قوی‌تر باشد، از واحد iGPU ضعیف‌تری نسبت به دیگری برخوردار است. اینتل در 13900HX از گرافیک Intel UHD Graphics (32EU) استفاده کرده ولی در 13900HK از Intel Iris Xe Graphics (96EU) بهره برده که با وجود فرکانس بوست GPU بالاتر HX در برابر HK، تعداد واحدهای سایه زنی، TMU، ROP و واحدهای اجرایی HK در برابر HX بیشتر بوده و طبق بررسی‌های Nanoreview میزان توان پردازشی گرافیکی HK در برابر HX تا 128 درصد بیشتر است.

البته باید به برخی مدل‌های خاص و عموماً مرتبط با تراشه‌های رده پایین شرکت مانند Pentium Gold 7505 وIntel Processor U300، نیز اشاره کرد که هیچ پسوندی ندارند و شما را مجبور می‌کنند تا مشخصات آن‌ها را در سایت اینتل بررسی کنید. در بخش بعدی مطلب راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به یک بخش جدید و مهم در CPUهای امروزی موبایل می‌پردازیم که با ورود خود به این حوزه، تحول بزرگی در قیمت و ساخت لپ‌تاپ‌های سبک و با شارژدهی بیشتر ایجاد کردند.

سنجش عملکرد گرافیکی یکپارچه iGPU در پردازنده‌های لپ تاپ

همانطور که پیش از این نیز ذکر کردیم، بیشتر لپ‌تاپ‌ها به جز لپ‌تاپ‌های گیمینگ و ایستگاه‌های کاری به گرافیک یکپارچه مجتمع شده در سی‌پی‌یو تکیه می‌کنند. در اینجا باید اشاره کنیم، بیشتر لپ تاپ‌هایی که دارای GPU مجزا هستند، هم می‌توانند از گرافیک یکپارچه خود استفاده کنند و تا زمانی که توان پردازش گرافیک بالایی نیاز نباشد (برای مثال برای پردازش محتوای سه بعدی مانند بازی یا رندرینگ)، به این بخش سوئیچ نکنند تا مجدداً هدف والای پردازش در سیستم‌های موبایل یعنی بهینگی حداکثری، حاصل شود.

تا همین یک نسل پیش، بیشتر سی‌پی‌یو‌های موبایل اینتل به شتاب‌دهنده‌های گرافیکی از سری قدیمی Intel UHD استفاده می‌کردند. این iGPUها قادر به ارائه توان پردازشی کافی برای اتصال به مانیتورهای خارجی، نمایش انیمیشن‌های روان روی پنل، پخش ویدیو و گیمینگ آنلاین (روی مرورگر) را فراهم می‌کردند، اما حقیقت این است که این پردازنده‌های گرافیکی توان کافی برای گیمینگ رده بالا یا حتی متوسط را به صورت کافی به ارائه نمی‌کردند.

در آن سوی میدان AMD برای SoCهای لپ‌تاپ خود نیز از iGPUهای اختصاصی موسوم به AMD Radeon Graphics استفاده می‌کند. گرافیک AMD Radeon در تراشه‌های Ryzen امروزی عملکرد بسیار بهتری نسبت به گرافیک یکپارچه UHD نسل گذشته اینتل دارند. تا سال 2019 نیز AMD به عرضه این پردازنده‌های گرافیکی در محصولات خود ادامه می‌داد که بر مبنای تراشه GCN (در نسخه‌های 1 و 3 و 4) ساخته شده و برای مثال با مدل‌هایی نظیر Radeon 610، Radeon 620 و Radeon RX 640 عرضه می‌شدند.

در این بخش از مطلب مشاوره خرید CPU لپ تاپ باید به گرافیک مجتمع از سری Radeon RX Vega 7 و Radeon RX Vega 8 نیز اشاره کنیم که بر مبنای نسل پنجم معماری GCN ساخته شده و در پردازنده‌های رایزن 4000 و رایزن 5000 مورد استفاده قرار گرفتند. این پردازنده‌های گرافیکی قادر به اجرای بازی‌های گرافیک متوسط با انیمیشن روان در وضوح 720p هستند ولی با بهینه‌سازی‌های مناسب و شاید اندکی کاهش نرخ فریم بتواند در وضوح 1080p نیز عملکرد خوبی ارائه کنند.

در همین رابطه بخوانید:

– تفاوت معماری پردازنده RISC و CISC

– 6 دلیل برای اینکه نیازی به ارتقا به CPU Intel Core i9 ندارید

شرکت AMD از سال 2019 سری جدید Radeon RX خود را در سه خانواده Radeon RX 5000M، Radeon RX 6000M و Radeon RX 7000M عرضه کرده که به ترتیب از معماری‌های RDNA، RDNA 2 و RDNA 3 استفاده می‌کنند. این پردازنده‌های گرافیکی قدرت پردازش قابل توجهی دارند و برای اولین بار میزان اعتماد به پردازشگرهای گرافیکی AMD را به سطح بالایی ارتقا داده‌اند که حالا قادر به ارائه گیمینگ 1080p در سطح کیفی خوبی هستند.

اینتل طی چند سال گذشته راهکار جدید خود برای iGPUها را تحت نام تجاری Iris وارد بازار کرده و در حال حاضر دو سری این پردازشگرهای گرافیک با نام‌های Iris Xe و Iris Xe Max (که عملاً یک گرافیک مجزاست) برای SoCهای جدید اینتل عرضه می‌شود. این iGPUها در حال حاضر توانایی اجرای بسیاری از بازی‌های گرافیک را تحت رزولوشن 720p داشته یا می‌توانند با برخی بهینه‌سازی‌ها، بازی‌های متعددی را تحت وضوح 1080p اجرا کنند. پس توجه داشته باشید که پردازنده‌ها برای لپ‌تاپ‌های با کاربردهای گیم رده بالا بهتر است از کارت گرافیک مجزا استفاده کنند تا اجرای بازی با کیفیت مناسب صورت گیرد.

در انتهای این بخش مقایسه پردازنده های لپ تاپ باید به این نکته نیز اشاره کنیم که پردازشگرهای گرافیکی Iris Xe در تراشه‌های موبایل Core نسل دوازدهم و سیزدهم رده متوسط و بالا (معمولاً Core i5 به بالا) و همچنین تراشه‌های Core نسل یازدهم با پسوند G7 یافت می‌شود. تراشه‌های نسل یازدهم با پسوند G4 و برخی از مدل‌های جدیدتر (اغلب مدل‌های پایین‌تر)، هنوز از گرافیک UHD اینتل استفاده می‌کنند.

اورکلاکینگ پردازنده لپ تاپ؛ آیا واقعاً به آن نیاز داریم؟

 تقریباً باید گفت که سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ قادر به اورکلاکینگ نیستند؛ یعنی، دو تیم قرمز و آبی به کاربران خود اجازه پیاده‌سازی بی‌دردسر اورکلاکینگ را در پردازنده‌های لپ‌تاپ نمی‌دهند. در واقع می‌توان این‌طور برداشت کرد که اینتل و AMD علاقه خاصی به باز گذاشتن ضرایب و تنظیمات برای افزایش توان پردازشی پردازنده‌های لپتاپی خود و رساندن آنها به سطحی نزدیک به پردازنده‌های دسکتاپ را ندارند.

اما شاید برای شما نیز سوال شده باشد که چرا اینتل و AMD در بیشتر پردازنده‌های خود اجازه اورکلاکینگ را به کاربران نمی‌دهند؟ پاسخ اصلی به این سوال آن است که اصولاً لپ‌تاپ‌ها بر اساس محدودیت‌های حرارتی ویژه و با انبوهی از ملاحظات عملکردی ساخته می‌شوند. افزایش سرعت کلاک، مصرف انرژی لپ‌تاپ را افزایش داده و گرمای بیشتری تولید می‌کند که می‌تواند باعث گرم شدن بیش از حد و ناپایداری دستگاه شود.

در حالت کلی باید گفت که اورکلاکینگ لپ‌تاپ یک پدیده نوظهور است که فقط در چند لپ‌تاپ گیمینگ ویژه با تراشه‌های سری K اینتل و خنک‌کننده‌های فراوان یافت می‌شود و اگر واقعاً از افرادی که به صورت شدید به آنها علاقه‌مند هستند، نباشید بهتر است سراغشان نروید.

در همین رابطه بخوانید:

– آشنایی با توان حرارتی (TDP) در پردازنده‌ها و پاسخ به اشتباهات رایج

در این میان دو سری پردازنده خاص داریم که در خانواده اینتل Core با پسوند HK و HX و در خانواده AMD با گروه Ryzen HX شناخته می‌شوند. در این دو گروه پردازنده امکان اورکلاک پردازنده لپ تاپ وجود دارد ولی باید توجه داشته باشید که قبل از هر کاری باید از هر تغییری، از عملکرد صحیح سیستم خنک‌سازی و بهینگی آن روی لپ‌تاپ خود به وسیله انجام تست‌های استرس با نرم‌افزارهایی مانند OCCT یا Prime95 مطمئن شده و پس از آن با ابزارهای استاندارد دیگر مانند Intel Extreme Tuning Utility نسبت به انجام اورکلاک محدود پردازنده لپ‌تاپ اقدام کنید. البته برخی شرکت‌ها ابزارهای اختصاصی برای اورکلاک محدود لپ‌تاپ را همراه با دستگاه خود ارائه می‌کنند که استفاده از آنها می‌تواند عملکرد و کارایی لپ‌تاپ‌ شما را به صورت محدودی بهبود دهد.

پردازنده های ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro

در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ به مبحث خاص پردازنده‌های سازمانی ورود می‌کنیم. رقابت عرضه محصولات خاص برای کاربردهای خاص نیز چند وقتی است بین اینتل و AMD شروع شده و این دو شرکت پلتفرم‌های خاص خود برای امور ویژه را در این زمینه معرفی کرده‌اند. در میان انواع CPU لپ‌تاپ، دو خانواده ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro فناوری‌های حاصل این رقابت هستند که برای استفاده در محیط‌های کسب و کار طراحی شده‌اند. این دو تکنولوژی علاوه بر ارائه عملکرد بالا در پردازش، امکانات امنیتی، پایداری و مدیریتی را نیز به کاربران خود می‌دهند. در این مقاله، ما به مقایسه و بررسی این دو تکنولوژی می‌پردازیم.

Intel vPro پلتفرمی شامل چندین تکنولوژی مبتنی بر سخت‌افزار است که در پردازنده‌های Core یا Xeon با برند vPro اینتل قرار دارند. این پلتفرم در سال ۲۰۲۱ با عرضه پردازنده‌های نسل دوازدهم Alder Lake موبایل اینتل به‌روزرسانی شده و حالا شامل چهار دسته از پردازنده‌های vPro است: vPro Enterprise، vPro Essentials، vPro Enterprise for Chrome و vPro An Evo Design. این پلتفرم امکاناتی مانند مدیریت از راه دور، به‌روزرسانی بایوس، تأیید هویت فرآیند بوت، پشتیبانی از Microsoft Pluton Security و غیره را ارائه می‌دهد.

AMD Ryzen Pro نیز یک زیربرند از سری پردازنده‌های Ryzen است که برای محصولات ویژه کسب و کار توسعه یافته‌اند. این زیربرند شامل چندین مدل از پردازنده‌های Ryzen، Ryzen Threadripper و Ryzen Pro موبایل است. این زیربرند در سال ۲۰۱۷ معرفی شد و از آن زمان تاکنون با نسل‌های جدیدتر Ryzen به‌روزرسانی شده‌است. AMD Ryzen Pro امکاناتی مانند پردازنده امنیتی AMD Secure Processor، AMD Memory Guard، AMD Secure Boot، پشتیبانی از Microsoft Endpoint Manager و غیره را ارائه می‌دهد.

به عنوان مقایسه Intel vPro و AMD Ryzen Pro، می‌توان گفت که هر دو فناوری گزینه‌های مختلفی را برای نیازها و بودجه‌های مختلف ارائه می‌دهند. AMD Ryzen Pro معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر، مصرف توان کمتر و گرافیک یکپارچه بهتر از Intel vPro است، که این موارد آن را برای چندوظیفگی، ایجاد محتوا و بازی‌های سبک در جایگاه بالاتری قرار می‌دهد. محصولات طراحی شده بر پایه Intel vPro معمولاً دارای سرعت کلاک بیشتر، عملکرد چند هسته‌ای بهتر و سازگاری بیشتر با کارت‌های گرافیک هستند که این ویژگی‌ها اینتل vPro را به گزینه بهتری برای بازی‌های سنگین، استریمینگ و ابزارهای حرفه‌ای تبدیل می‌کند. البته، مشخصات و قابلیت‌های هر پردازنده به نسل، مدل و سری پردازنده آن بستگی دارد.

جمع‌بندی

در این مطلب به عنوان یک راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ، تلاش کردیم به هر آنچه باید در مورد انتخاب پردازنده مناسب برای لپ‌تاپ بدانید بپردازیم. در نظر داشته باشید که کاربران باید قبل از هر اقدامی مشخص کنند که از لپ‌تاپ خود چه انتظاری دارند؛ اینکه آیا آن را فقط به عنوان یک کامپیوتر قابل حمل نیاز دارند که هر جایی که خواستند بتوانند با آن به اینترنت متصل شده، امور اداری خود را انجام داده یا در جلسات آنلاین شرکت کنند، یا اینکه می‌خواهند یک ایستگاه کاری یا کامپیوتر مناسب گیمینگ داشته باشند که بتوانند در مکان‌های مختلف از آن استفاده و بازی کنند یا ترکیبی از هر دو گروه؟

پس از مشخص کردن نیاز است که کاربران می‌توانند گزینه مناسب خود را در میان انواع CPU لپ تاپ انتخاب کنند. در این مطلب تلاش کردیم به همه سوالات پیرامون این موضوع و به خصوص قدرتمند ترین پردازنده لپ تاپ پاسخ دهیم. اما بدون شک هر مطلبی برای تکمیل خود نیاز به دریافت بازخورد از کاربران و مخاطبانش دارد. پس از شما دوستان می‌خواهیم نظرات خود را در ذیل این مطلب درج کرده و در صورتی که سوال یا ابهامی دارید آن را نیز در بخش نظرات عنوان کنید تا بتوانیم با هم در مورد آن صحبت کنیم.

پرسش‌های پر‌تکرار

بهترین پردازنده لپ تاپ برای کارهای گرافیکی سنگین کدام است؟

پاسخ به این سوال بستگی به نوع و میزان کارهای گرافیکی شما دارد. اما به طور کلی، برای انجام کارهای گرافیکی سنگین، شما به یک پردازنده لپ تاپ قوی، حافظه رم زیاد، فضای ذخیره‌سازی سریع و گرافیک یکپارچه یا مجزا با کیفیت بالا نیاز دارید. برخی از پردازنده‌های لپ تاپ که می‌توانند این نیازها را برآورده کنند، عبارتند از Apple M3 max، Intel Core i9-13900HX و AMD Ryzen 9 5980HX.

آیا می‌توان پردازنده لپ تاپ را ارتقا داد؟

اگرچه از نظر عملی انجام این کار غیرممکن نیست ولی به صورت کلی تغییر CPU لپ تاپ توصیه نمی‌شود. این کار ریسک زیادی به همراه دارد و در صورتی که به انجام آن بسیار مصر هستید بهتر است از یک تعمیرکار خبره که اطلاعات و اشراف بسیار کاملی به این موضوع دارد جهت هماهنگی مدل پردازنده با مادربرد لپ تاپ و چیپست، کمک بگیرید.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک که معمولاً سبک، باریک و قابل حمل هستند، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد بالا و گرمای کمی تولید کند. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک عبارتند از: Intel Core i7-1355U، AMD Ryzen 7 5800U و Apple M1. این پردازنده‌ها دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بالا، سرعت ساعت بالا و گرافیک یکپارچه کارآمد هستند.

چه تفاوتی بین پردازنده‌های سری H و U اینتل و AMD وجود دارد؟

پردازنده‌های سری H و U اینتل و AMD دو دسته از پردازنده‌های موبایل هستند که برای اهداف مختلف طراحی شده‌اند. پردازنده‌های سری H مخصوص لپ‌تاپ‌های بازی و ایستگاه کاری هستند که نیاز به قدرت پردازشی بالا دارند. این پردازنده‌ها معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر، سرعت ساعت بیشتر و مصرف توان بیشتر هستند. پردازنده‌های سری U مخصوص لپ‌تاپ‌های اولترابوک و رایانه‌های شخصی هستند که نیاز به کارایی و عمر باتری بالا دارند. این پردازنده‌ها معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های کمتر، سرعت ساعت کمتر و مصرف توان کمتر هستند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های ۲ در ۱ (تبدیل شونده) مناسب است؟

برای دستگاه‌های ۲ در ۱ که می‌توانند به صورت تبلت یا لپ‌تاپ استفاده شوند، شما به پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد خوب و گرافیک یکپارچه مناسب داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های ۲ در ۱ عبارتند از: Intel Core i5-1135G7، AMD Ryzen 5 5500U و Qualcomm Snapdragon 8cx Gen 2. این پردازنده‌ها دارای تعادل خوبی بین کارایی و عمر باتری هستند و می‌توانند با صفحه نمایش لمسی و قلم همکاری کنند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های تولید محتوا مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های تولید محتوا مانند ایجاد، ویرایش و به اشتراک‌گذاری ویدیو، عکس، موسیقی، انیمیشن و غیره، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که تعداد هسته‌ها و رشته‌های زیاد، سرعت ساعت بالا و گرافیک یکپارچه یا مجزا قوی داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های خالق محتوا عبارتند از: Intel Core i9-11980HK، AMD Ryzen 9 5980HSو Apple M1 Pro. این پردازنده‌ها می‌توانند عملکرد فوق‌العاده‌ای را در برنامه‌های ایجاد محتوا مانند Adobe Premiere Pro، Photoshop، After Effects و غیره ارائه دهند. البته طبیعی است که مدل‌های جدیدتر پردازنده نیز در بازار هستند که می‌توانند کاربردهای بهتری را ارائه دهند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت که معمولاً برای کارهای ساده مانند مرور وب، ایمیل، مدیریت فایل و غیره استفاده می‌شوند، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد متوسط و گرافیک یکپارچه متواضع داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت عبارتند از: Intel Pentium Gold 7505 و AMD Athlon Silver 3050U. این پردازنده‌ها می‌توانند کارهای روزمره را انجام دهند اما برای کارهای سنگین و پیشرفته مناسب نیستند.

چطور می‌توانیم سی پی یو لپ تاپ خود را انتخاب کنیم؟ در این مقاله، مهمترین نکات در خصوص عملکرد، کاربرد و مفاهیم اساسی CPU در لپ تاپ، معیارهای مقایسه، نسل‌ها و سری‌های مختلف از دو برند رقیب اینتل و AMD را گفته و شما را با نکات انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ در سال 2024 آشنا می‌کنیم. با راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ سایت نیوز الکترونیک همراه باشید.

فهرست مطالب این مقاله:

– مقدمه

– سی پی یو لپ تاپ چیست؟

– معماری پردازنده

– تعداد هسته‌ها (Core) و رشته‌ها (Thread)

– سرعت کلاک (Clock Speed)

– توان مصرفی  پردازنده

– پردازنده گرافیک داخل تراشه یا iGPU

– پردازنده AMD یا اینتل

– راهنمای کامل نسل‌ها و اسم پردازنده‌های لپ تاپ اینتل و AMD

– سری‌های مهم پردازنده لپ تاپ اینتل و AMD

– تعداد هسته‌ها و رشته در پردازنده های لپ تاپ اینتل و AMD

– قواعد ویژه نام‌گذاری پردازنده‌های لپ‌تاپ اینتل

– سنجش عملکرد گرافیکی یکپارچه iGPU در پردازنده‌های لپ تاپ

– اورکلاکینگ پردازنده لپ تاپ

– پردازنده های ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro

– جمع‌بندی

– پرسش‌های پر‌تکرار

مقدمه

لپ تاپ یکی از وسایل الکترونیکی است که برای انجام انواع کارهای شخصی، تحصیلی، حرفه‌ای و سرگرمی استفاده می‌شود. اما همه لپ تاپ‌ها یکسان نیستند و بسته به نیازها و بودجه شما، ممکن است برای شما گزینه‌های متفاوتی وجود داشته باشد.

یکی از عواملی که باید در انتخاب لپ تاپ به آن توجه کنید، پردازنده آن است. پردازنده یا CPU، مخفف Central Processing Unit، قلب و مغز لپ تاپ است که داده‌ها و دستورها را پردازش می‌کند و به سایر قطعات ارتباط می‌دهد. پردازنده تاثیر بسزایی روی عملکرد، سرعت، مصرف انرژی و قابلیت‌های گرافیکی لپ تاپ دارد و برای انجام کارهای مختلف، ممکن است نیاز به پردازنده‌های مختلفی داشته باشید. اما چطور می‌توانیم بهترین پردازنده ها برای لپ تاپ در سال 2024 انتخاب کنیم؟ در این مطلب سعی می‌کنیم با بیانی جامع مشاوره خرید CPU لپ تاپ را در اختیار شما بگذاریم.

در این مقاله، ما به شما مفاهیم اساسی پردازنده، معیارهای مقایسه، نسل‌ها و سری‌های مختلف از دو برند رقیب اینتل و AMD و نکاتی برای خرید هوشمندانه آشنا می‌کنیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله، شما بتوانید به راحتی پردازنده‌ای را پیدا کنید که مناسب نیازها و اهداف شما باشد.

سی پی یو لپ تاپ چیست؟

قبل از هر توضیحی و پیش از مشخص کردن بهترین پردازنده های لپ تاپ سال 2024 بهتر است از خودمان بپرسیم که اصولاً وظیفه پردازنده یا همان CPU در لپ تاپ چیست؟ ما در این مطلب راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به دنبال رسیدن به پاسخ این سوال هستیم که چرا باید سی پی یو، برای بیشتر کاربران، مهمترین فاکتور در خرید لپ تاپ باشد.

در همین رابطه بخوانید:

– راهنمای خرید و بهترین CPU های پیشنهادی بازار

به بیان ساده، سی‌پی‌یو مسئول عملیات پردازشی و منطقی اصلی در کامپیوتر است. این قطعه سخت‌افزاری در همه چیز دخیل است: از تک‌تکِ کلیک‌های ماوس گرفته تا پخش روان ویدیوی استریم شده در وب، پاسخ به دستورات شما در بازی‌ها، اندینگ ویدیوی خانوادگی شما و هر آنچه فکرش را بکنید. بدون شک باید گفت که CPU مهم‌ترین قطعه سخت‌افزاری درون یک رایانه است؛ چه PC باشد چه لپ‌تاپ.

قبل از اینکه به توضیحات بیشتری در مورد نکات مهم در راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ بپردازیم، بیایید با تمرکز بر ویژگی‌های مرکزی که همه پردازنده‌های لپ‌تاپ با هم دارند، درکی از آنچه یک پردازنده را از پردازنده دیگر متمایز می‌کند داشته باشیم.

معماری پردازنده: اصول ساخت هسته و رشته در سطح سیلیکون

هر پردازنده بر اساس یک طراحی زیربنایی به نام معماری دستورالعمل (instruction-set architecture) ساخته شده است. این طرح بنیادین تعیین می‌کند که پردازنده چگونه دستورات (کدهای) پردازشی را درک کند. از آنجا که سیستم‌عامل‌ها و برنامه‌های نرم‌افزاری به گونه‌ای نوشته می‌شوند که همواره (یا حداقل در بیشتر مواقع) بر روی یک معماری خاص، بیشترین کارایی را داشته باشند؛ این دقیقاً همان بخشی است که باید برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مورد توجه هر کسی قرار بگیرد.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه i7 ،Core i9 و i5 ؛ کدام پردازنده اینتل برای شما مناسب است؟

– تفاوت پردازنده های تری (Tray) و پردازنده های باکس (Boxed) اینتل

یکی از معیارهای دسته بندی انواع CPU لپ تاپ، معماری آنهاست. به طور کلی، پردازنده‌های لپ‌تاپ امروزی از دو معماری ARM یا x86 استفاده می‌کنند. معماری x86 توسط اینتل در سال ۱۹۷۸ ایجاد شد و تا به امروز نیز که این شرکت همراه با AMD برای به دست آوردن بیشترین سهم بازار با هم رقابت می‌کنند، صنعت کامپیوترهای شخصی را تحت تسلط خود دارد.

از سوی دیگر، تراشه‌های مبتنی بر ARM توسط صدها شرکت مختلف به صورت کسب لایسنس استفاده از هسته‌ها، معماری و مجموعه دستورالعمل از شرکت بریتانیایی ARM Limited که متعلق به شرکت ژاپنی Softbank است، تولید می‌شوند. شاید در اخبار خوانده باشید که طی سالیان گذشته شرکت بزرگ انویدیا تلاش کرد تا با پرداخت مبالغ هنگفتی، ARM از Softbank خریداری کند ولی به دلیل آنچه بیم به خطر افتادن سیاست‌های ضدرقابتی یا Antitrust نامیده می‌شود، تا به امروز این تلاش‌ها به نتیجه نرسیده و ظاهراً در حال حاضر نیز متوقف شده است.

تراشه‌های ARM که در میلیاردها دستگاه از گوشی‌های هوشمند تا سوپرکامپیوترها یافت می‌شوند، تنها در برخی از Chromebook‌ها و تعداد بسیار کمی از لپ‌تاپ‌های ویندوزی توسط شرکت کوالکام تولید می‌شدند. این شرایط تا اواخر سال 2020 ادامه داشت، تا اینکه شرکت اپل پردازنده‌های طراحی شده خودش با معماری ARM به نام M1 را معرفی کرد. این شرکت در حال حاضر سومین نسل از تراشه‌های پروژه اپل سیلیکون را با نام Apple M3 معرفی کرده و از آنها در کلیه کامپیوترهای خود، از مک پرو گرفته تا مک بوک ایر جدید استفاده می‌کند.

به جرأت می‌توان گفت که تغییر استراتژی اپل از مهاجرت از پلتفرم X86 اینتل به ARM، یکی از دلایل اصلی است که موجب شده این روزها، تراشه‌های ARM به عنوان جایگزینی برای x86 برای محاسبات عمومی مورد پذیرش عمومی قرار بگیرند.

در این زمینه باید گفت که انتخاب معماری پردازنده از قبل توسط هر کاربری انجام شده و نیاز به وسواس خاصی نیست. اگر شما یک کاربر اپل‌دوست و از کسانی هستید که برای هر دستگاه الکترونیکی پیشرفته خود اولین انتخاب را محصولات اپل قرار می‌دهید، بدون شک انتخاب اول‌تان نیز لپ‌تاپ‌های این شرکت خواهد بود که در حال حاضر در کشور ما با تراشه‌های M1 یا M2 نیز در دسترس هستند.

در همین رابطه بخوانید:

– رده بندی بهترین پردازنده های موبایل در سال 2023 + بررسی انواع پردازنده های گوشی

در حال حاضر سیستم‌عامل‌های مایکروسافت ویندوز، ChromeOS و بسیاری از توزیع‌های لینوکس با هر دو معماری ARM و x86 سازگار هستند. اما حقیقت آن است که حتی در قدرتمندترین دستگاه‌های ویندوزی بر پایه ARM مانند تبلت Microsoft Surface Pro X و لپ‌تاپ Lenovo ThinkPad X13s Gen 1، x86 همچنان معماری توصیه شده ما برای کاربرانی است که پلتفرم ویندوز را انتخاب کرده‌اند. حداقل باید گفت تا زمانی که بیشتر برنامه‌ها برای اجرا به صورت بومی بر روی ARM توسعه داده نشده‌اند شاید افرادی که از نرم‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند بهتر باشد که سراغ محصولات با پردازنده‌های بر پایه ARM نروند.

نکته دیگری که باید در اینجا به آن اشاره کنیم آن است که برنامه‌های نوشته شده برای x86 می‌توانند بر روی تراشه‌های ARM (و بالعکس) نیز از طریق شبیه‌سازی نرم‌افزاری اجرا شوند اما لایه ترجمه عملکرد در این شبیه‌سازها، موجب می‌شود اجرای کدهای برنامه بر روی پردازنده مقصد، کندتر از مدل مرجع باشد.

این دقیقاً همان دلیلی است که موجب می‌شود وقتی یک کروم بوک با پردازنده ARM رده بالا (به صورت ویژه محصولات ساخت مدیاتک) را در اختیار داشته باشید به خوبی خواهید دید که عملکرد سطح پایین‌تری در مقایسه با کروم بوک‌های ساخته شده با پردازنده‌های اینتل یا AMD میان‌رده داشته باشند.

تعداد هسته‌ها (Core) و رشته‌ها (Thread)

بخش دیگری که در راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به آن می‌پردازیم، مبحث مهم هسته‌ها و رشته‌های پردازنده است. پردازنده لپ تاپ‌های امروزی با CPUهای متشکل از دو یا بیشتر از دو هسته ساخته می‌شوند. یک هسته در اصل یک مغز منطقی است. یک اصل کلی آن است که در شرایط برابر، تعداد هسته‌های بیشتر، موجب می‌شود عملکرد بهتر و بالاتری حاصل شود. البته باید این مورد را نیز در نظر داشت که برای تعداد هسته‌هایی که می‌توانید در تسک‌های مختلف از آنها بهره ببرید، سقفی وجود دارد و شاید بتوان این ساختار را شبیه یا یک مثال ساده مانند تعداد سیلندرها در موتور یک خودرو بدانیم.

در همین رابطه بخوانید:

– رشته در پردازنده چیست؟ چرا تعداد رشته ها در CPU مهم است؟

– مقایسه پردازنده های پنتیوم (Pentium) و سلرون (Celeron)؛ کدامیک برای من بهتر است؟

در مقایسه پردازنده های لپ تاپ باید توجه داشته باشید برای انجام عملیات یا Taskهای ابتدایی، مانند مرور اینترنت، پردازش کلمات (مانند نرم‌افزار MS Word)، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و استریم ویدیو، حداقل استفاده از یک پردازنده دو هسته‌ای کافیست. (در واقع، امروزه شما نمی‌توانید یک لپ‌تاپ تک هسته‌ای بخرید، و حتی می‌توان گفت پیدا کردن یک لپ‌تاپ دو هسته‌ای هم بسیار دشوار شده است).

کاربرانی که قصد انجام چندین Task یا اجرای چندین برنامه با هم به صورت همزمان دارند مسلماً به پردازنده‌های با تعداد هسته پردازشی بیشتر مانند پردازنده‌های شش، هشت یا ده هسته‌ای نیاز خواهند داشت ولی می‌توان از میان انواع CPU لپ تاپ، مدل‌های ارزان قیمت و اقتصادی متعددی از برندهای مختلف و پردازنده‌هایی مانند سری Core i3 و Pentium یا Ryzen 3 و Athlon از دو شرکت اینتل و ای ام دی را در بازار یافت که از 4 هسته استفاده می‌کنند. برای عملیات سطح بالاتر مانند گیمینگ، ویرایش ویدیو و سایر برنامه‌هایی که به قدرت پردازش بالاتری نیاز دارند، تعداد هشت هسته یا بیشتر ایده‌آل است. این سی‌پی‌یو‌ها معمولاً در لپ‌تاپ‌های با ابعاد بزرگتر و دارای سیستم خنک‌سازی فعال یافت می‌شود.

پس از توضیح در مورد تعداد هسته در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ، حالا می‌توانیم در موردمسئله تعداد رشته‌ها نیز صحبت کنیم. در نظر داشته باشید که رشته پردازشی یا همان Thread یک مفهوم منطقی است و غیرفیزیکی است که در مقالات قبلی شهر سخت‌افزار بیشتر در مورد آنها صحبت کرده‌ایم. اما با این حال و نیاز به توضیح سریع و ساده در مطلب راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ باید گفت که یک رشته در اصل یک وظیفه (Task)، یا بخشی از یک وظیفه است که سیستم پردازشی یا پردازنده باید انجام دهد. می‌توان گفت که کامپیوترها به طور معمول صدها یا هزاران رشته را همزمان انجام می‌دهند، اگرچه یک پردازنده می‌تواند فقط بر روی تعداد محدودی از رشته‌ها به صورت همزمان کار کند. تعداد این موارد برابر با تعداد رشته‌های پردازنده است، که اغلب (اما نه همیشه) دو برابر تعداد هسته‌های پردازنده است.

در روزهای قدیم، هسته‌های سی‌پی‌یو تنها می‌توانستند یک رشته را در یک زمان پردازش کنند، اما پردازنده‌های امروزی اغلب (اما نه همیشه) دارای تکنولوژی دو برابر کننده رشته هستند که به یک هسته اجازه می‌دهد بر روی دو رشته به صورت همزمان کار کند. برای مثال، یک تراشه هشت هسته‌ای با این تکنولوژی می‌تواند ۱۶ رشته را در یک زمان مدیریت کند. اینتل این فناوری را در پردازنده‌های خود Hyper-Threading می‌نامد ولی اصطلاح عمومی آن multithreading همزمان یا SMT است.

در همین رابطه بخوانید:

– تاریخچه پردازنده های کامپیوتر و معرفی تاثیرگذارترین CPU های تاریخ

– سوکت CPU چیست؟ آشنایی با انواع سوکت پردازنده کامپیوتر و لپ تاپ

اما در حالت کلی باید بگوییم که برای انتخاب پردازنده قدرتمندتر لپ تاپ، حداقل باید به دنبال یک پردازنده‌ای باشید که بتواند چهار رشته را پردازش کند. برای مثال باید به این نکته نیز توجه داشته باشید، کاربرانی که روی ایجاد و کانورت فایل‌های چندرسانه‌ای با حجم بالا کار می‌کنند، به پردازنده‌هایی با هشت رشته یا بیشتر نیاز خواهند داشت. باید به این نکته توجه داشت که تعداد هسته و رشته یکسان در دو پردازنده با شرایط فیزیکی یکسان، منجر به ارائه عملکرد یکسان نمی‌شود.

به عنوان یک نکته ساده در مشاوره خرید CPU لپ تاپ این را در نظر داشته باشید که در حالت کلی قابلیت انجام عملیات پردازشی در هسته‌ها بیشتر از رشته‌هاست. برای مثال یک CPU هشت هسته‌ای بدون multithreading از یک CPU چهار هسته‌ای با 4 رشته مضاعف عملکرد بهتری خواهد داشت. خصیصه دیگری که باید به آن توجه داشت آن است که فرکانس کلاک هسته‌ها معیار دیگر ایجاد تمایز است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

سرعت کلاک (Clock Speed): ساعت دقیق CPU

فرکانس کلاک یا سرعت ساعت پردازنده با واحدهای مگاهرتز (MHz) یا گیگاهرتز (GHz) اندازه‌گیری می‌شود. سرعت کلاک یا ساعت یک پردازنده، فرکانس عملیاتی آن است و نشان می‌دهد که چه تعداد دستورالعمل (عملیات اساسی) پردازنده می‌تواند در هر ثانیه پردازش شود. باز هم باید به این موضوع به صورت تئوری و در شرایط عادی اشاره کرد که فرکانس کلاک بالاتر به صورت کلی منجر به کسب توان پردازشی بیشتر می‌شود.

برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ باید در نظر داشت که بین دو پردازنده از یک نسل یا با مشخصات فیزیکی دیگر، توان پردازشی حتی در فرکانس‌های یکسان هسته‌ها، متفاوت است؛ این بدان دلیل است که برخی از پردازنده‌ها، کارایی سطح بالاتری از دیگران ارائه می‌دهند که با فاکتور دیگری موسوم به «تعداد دستورالعمل در یک بخش (ثانیه یا سیکل)» یا IPC اندازه‌گیری می‌شود. با این حال، سرعت کلاک می‌تواند زمانی که تراشه‌ها را در یک سری مشخص مقایسه کنیم، معیار خوبی برای مقایسه توان پردازشی پردازنده‌ها ارائه دهد.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه تعداد هسته با سرعت کلاک پردازنده ؛ کدام یک برای کامپیوتر شما مهم‌تر است؟

– مقایسه پردازنده موبایل و دسکتاپ ؛ تشریح تفاوت ها به زبان ساده

نکته دیگر در خصوص سرعت کلاک در انواع CPU لپ‌تاپ‌های امروزی آن است که معمولاً دو عدد برای بیان سرعت کلاک هسته‌های یک پردازنده عنوان می‌شود: یک ساعت پایه یا Base (حداقل در شرایط کاری) و یک ساعت افزایش یا Boost (حداکثر) که گاهی اوقات با نام سرعت توربو شناخته می‌شود (چون اینتل به این دوگانگی به عنوان تکنولوژی Turbo Boost اشاره می‌کند). هنگامی که با بار کاری سبک سر و کار داریم، سی‌پی‌یو با ساعت پایه خود کار می‌کند که این فرکانس در پردازنده‌های امروزی معمولاً بین ۱ تا ۲ گیگاهرتز برای تراشه‌های لپ‌تاپ است که بر اساس توان مصرفی یا Wattage آنها مشخص می‌شود.

هنگامی که نیاز به سرعت بیشتری دارید، سرعت کلاک سی‌پی‌یو به طور موقت شتاب گرفته (اغلب به ۳.۵ گیگاهرتز تا ۵ گیگاهرتز یا فرکانسی در همین محدوده می‌رسد) تا زمانی که Task مورد نظر انجام شود.

در مقایسه پردازنده‌های لپ تاپ متناسب با عملکرد آنها باید در نظر داشت که پردازنده‌ها همیشه با سرعت کلاک حد بالای خود کار نمی‌کنند؛ چرا که این حالت به صورت پایه موجب افزایش توان مصرفی و گرم‌تر شدن پردازنده می‌شود. حتی ممکن است بنابر تشخیص پردازنده، یک یا چند هسته به فرکانس بوست برسند تا در مصرف توان حداکثر بهینگی ایجاد شود. پس پردازنده هر اندازه که توان پردازشی نیاز باشد، خود را برای آن تجهیز می‌کند و تلاش می‌کند در دنیای لپ‌تاپ‌ها که توان مصرفی یکی از پارامترهای اصلی تعیین عملکرد است، در بهینه‌ترین حالت خود قرار گیرد.

باید به این نکته نیز اشاره کنیم که برخی از پردازنده‌های لپ‌تاپ پایین‌رده به صورت کلی فاقد قابلیت Boost Clock هستند، که عملکرد آن‌ها را تحت بار پردازشی سطح بالا، محدود می‌کند. سرعت کلاک Boost سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ اغلب به اندازه همتایان رومیزی آن‌ها بالا است، اما معمولاً نحوه ماندن در این فرکانس یا رسیدن به آن به صورت سخت‌گیرانه‌تری مدیریت می‌شود تا حد نیاز این زمان به حداقل برسد.

در شرایطی که توان پردازشی سطح بالایی نیاز بوده و پردازنده لپ‌تاپ توانایی رسیدن به آن را نداشته باشد به اصطلاح حالت گلوگاه یا throttling ایجاد می‌شود که به صورت پایه یک اقدام ایمنی درونی پردازنده برای محافظت از رسیدن به حداکثر دمای قابل تحمل پردازنده است ولی موجب محدودسازی عملکرد آن در شرایط حداکثری می‌شود.

توان مصرفی  پردازنده و ارتباط آن با عملکرد CPU

اینکه یک مدل از انواع CPU لپ تاپ چه میزان انرژی مصرف می‌کند، پارامتری است که باید به صورت ویژه در توسط کاربران مورد توجه قرار گیرد. به صورت پایه معیار توان طراحی حرارتی یا TDP به منظور بررسی عملکرد حرارتی در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مطرح می‌شود. البته این معیار از سوی شرکت‌های تولید کننده و طراحان لپ تاپ نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد و متناسب با آن سیستم‌های خنک‌کننده مورد نیاز را طراحی می‌کنند که در نهایت روی طراحی فیزیکی، وزن دستگاه و شارژدهی باتری آن نیز موثر خواهد بود.

به عنوان یک معیار مهم در مقایسه پردازنده های لپ تاپ تیم آبی باید به این نکته توجه شود که اینتل در پردازنده‌های نسل دوازدهم Alder Lake و نسل سیزدهم Raptor Lake با اندازه‌گیری «توان پایه» (Base Power)، اصطلاحات را تغییر داده‌ که این معیار در اصل شباهت زیادی به TDP دارد. البته در برخی وبسایت‌های بررسی تخصصی، برای ساده‌تر کردن اصطلاحات برای کاربران عادی، دو معیار PBP و TDP را در مجموع به صورت یک معیار واحد در نظر گرفته و از آن با عنوان «امتیاز توان پردازنده» یاد می‌کنند.

در همین رابطه بخوانید:

– مقایسه PBP با TDP در پردازنده‌های اینتل و ارتباط آنها با میزان گرما و مصرف

در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ باید به یک نکته ویژه اشاره کنیم. در حالت کلی امتیازات توان پردازنده لپ‌تاپ‌ها بسیار متفاوت بوده و از تنها چند وات (W) در لپ‌تاپ‌های سبک یا اولترابوک‌ها گرفته تا ۶۵ وات در لپ‌تاپ‌های گیمینگ دسته‌بندی می‌شوند. برای انتخاب یک سی‌پی‌یو لپ‌تاپ می‌توان چندین و چند معیار فنی دیگر را نیز مورد توجه قرار داد ولی حقیقت آن است هر چه میزان توان مصرفی در پارامترهای مختلف بیشتر بوده و وات بالاتری داشته باشند، عملکرد نسبی بهتر خواهد بود ولی در آن سوی میدان، میزان شارژدهی باتری نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

امتیاز توان پردازنده در بیشتر سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ پرکاربرد امروزی بین ۱۵ تا ۲۸ وات است. در این پردازنده‌ها یک پروفایل حرارتی کمینه در نظر گرفته می‌شود که در لپ‌تاپ باریک (اولترابوک‌ها) مد نظر قرار می‌گیرد ولی امکان مصرف توان کافی برای رسیدن به سرعت کلاک بوست مانند PC برای حداقل یک دوره کوتاه نیز وجود دارد. لپ‌تاپ‌هایی که از این پردازنده‌ها (با توان مصرفی پردازنده ذکر شده) استفاده می‌کنند تقریباً همیشه نیاز به خنک‌سازی فعال داشته و با این سبک، طراحی می‌شود.

سیستم خنک‌سازی در ابعاد و با انبوه روش‌های طراحی توسط شرکت‌های سازنده لپ‌تاپ، در دل محصولات امروزی قرار داده می‌شوند ولی باید در نظر داشت که وجود یک یا دو فن کوچک روی مادربرد لپ‌تاپ در اکثر آنها عمری عادی است. در آن‌سوی میدان، لپ‌تاپ‌هایی که دارای سیستم خنک‌کننده بدون فن، پسیو یا غیرفعال هستند، قرار می‌گیرند که پردازنده‌های موجود در آنها مصرف باتری کمتر از چند وات داشته که عنوان می‌کند برای امور عادی روزمره با لپ‌تاپ مناسبی روبرو هستیم ولی اگر بار پردازشی بسیار زیاد شود، گلوگاه سیستم در سطح پردازنده به خوبی خود را نشان می‌دهد.

در همین رابطه بخوانید:

– معرفی بهترین پردازنده ها (CPU) برای برنامه نویسی

– معرفی بهترین CPU های گیمینگ موجود در بازار بر اساس بودجه‌های مختلف

هر دو شرکت AMD و اینتل حرف “H” را در انتهای شماره مدل‌های خود برای تراشه‌هایی که در بالای رده TDP سی‌پی‌یو موبایل قرار می‌گیرند، جای می‌دهند، که بین ۴۵ وات و ۶۵ وات توان امتیاز داشته و در لپ‌تاپ‌های گیمینگ، ایستگاه‌های کاری موبایل و سایر جایگزین‌های رومیزی یافت می‌شوند.

پردازنده گرافیک داخل تراشه یا iGPU

لپ‌تاپ‌های مخصوص بازی (گیمینگ) و ایستگاه‌های کاری موبایل به واحدهای پردازش گرافیکی اختصاصی یا مجزا (GPU) وابسته‌اند تا رندرینگ ۲ بعدی یا ۳ بعدی را شتاب دهند. این همان بخشی است که در PC برایش یک کارت گرافیک مجزا از سری‌های کارت‌های گرافیک AMD Radeon RX  یا Nvidia GeForce RTX /A Series/Quadro و حتی Intel Arc که در اسلات PCI Express مادربرد قرار می‌گیرند، تکیه می‌کنند.

اگر به دنبال مقایسه پردازنده‌ های لپ تاپ برای امور گرافیکی هستید باید بدانید که امروزه تقریباً همه انواع CPU لپ تاپ به پردازشگرهای گرافیکی داخلی یا به نوعی شتاب‌دهنده‌های عملیات پردازش گرافیکی مجهز شده‌اند. علی‌رغم اینکه در بسیاری مدل‌ها از تراشه مخصوص پردازش گرافیکی مجزا استفاده می‌شود ولی مدل‌های پایه و غیرگیمینگ بیشتر به سمت استفاده از iGPU متمایل شده‌اند.

می‌توان در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ این‌طور نیز این مسئله را عنوان کرد که لپ‌تاپ‌هایی که برای بهره‌وری روزمره و انجام امور دفتری ساخته شده‌اند، اغلب نیازی به یک GPU مجزا ندارند و می‌توانند با استفاده از آنچه که به عنوان یک پردازنده گرافیکی یکپارچه (iGPU) شناخته می‌شود، محتوای مورد نیاز روی صفحه را رندر کرده و نمایش دهند. اتفاق بسیار خوب در این زمینه آن است که با پیشرفت اینتل و این اواخر، AMD، توان پردازشی بسیار خوبی در سطح تراشه داخلی پردازشی دستگاه با iGPU ارائه شده و برای اغلب کاربران نیاز به کارت گرافیک مجزا را از بین می‌برد.

در نهایت برای جمع‌بندی این بخش از راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ باید بگوییم، اگر نیاز کاربر به خوبی شناسایی شده و عملیات پردازشی گرافیکی سطح بالایی مانند رندرینگ، بازی، کانورت محتوای چندرسانه‌ای مد نظر نباشد، دیگر الزامی به خرید لپ تاپ با کارت گرافیک مجزا یا dGPU نیست.

پردازنده AMD یا اینتل برای لپ تاپ؟ کدام راه را برویم؟

پس از توضیحی که در بخش‌های قبلی در مورد مبانی انتخاب انواع CPU لپ تاپ دادیم، حالا این بخش بر روی پردازنده‌های x86 موجود از AMD و Intel تمرکز می‌کند؛ البته در بخش‌های قبلی نیز اشاره کردیم که لپ‌تاپ‌های اپل با تراشه‌های M1 و M2 بر پایه ARM طراحی شده‌اند که در این دسته‌بندی جای نمی‌گیرند و باید به صورت جداگانه به بررسی آنها پرداخت.

برخلاف دوران پیش از دهه 2020، طی سال‌های اخیر، دو شرکت AMD و Intel رقابت شدیدی برای کسب سهم بازار بیشتر سی‌پی‌یو لپ‌تاپ را شکل داده‌اند. باید به این نکته نیز اشاره کنیم که پیش از این و در دهه 2010 در بسیاری از موارد انتخاب اول کاربران، پردازنده‌های موبایل اینتل بوده که هم کارایی و هم مدیریت بهتری در مصرف انرژی داشتند. در این بازه زمانی بیشتر محصولات AMD در حوزه لپ‌تاپ‌های ارزان قیمت و با بودجه‌های پایین مورد استفاده شرکت‌ها قرار می‌گرفتند و علت آن نیز عقب ماندگی مشخص آنها نسبت به رقبای تیم آبی بوده است.

در همین رابطه بخوانید:

– لپ تاپ AMD یا اینتل؛ بهترین انتخاب برای شما کدام است؟

اما به وضوح مشخص است که با عملکرد جذاب چند نسل اخیر و پس از عرضه سی‌پی‌یو‌های موبایل Ryzen AMD باید سابقه ضعیف محصولات این شرکت را به کلی فراموش کرد. همین عملکرد موجب شده که طی یکی دو سال گذشته رقابت این دو گروه، به صورت قابل توجهی افزایش یابد و گزینه‌های مختلفی برای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ پیش روی کاربران قرار گیرد. برای مثال طی سال گذشته و عرضه پردازنده‌های اینتل Alder Lake، بازدهی بالای این سری توانسته آنها را به جایگزین‌های بسیار خوبی برای کامپیوترهای دسکتاپی تبدیل کرد که شاید تهیه و سرهم‌بندی آنها برای بسیاری از کاربران مقرون به صرفه نباشد. این سری در برابر خود تراشه‌های AMD Ryzen 6000 را می‌بینند که توسط برخی از شرکت‌های تولیدکننده لپ تاپ به وفور استفاده شده و محبوبیت زیادی نیز بین کاربران پیدا کرده‌اند.

پس در نهایت باید بگوییم که انتخاب پردازنده این روزها تنها به یک، یک‌قطبی منجر نخواهد شد و کاربران تنها محصولات اینتل را پیش روی خود نمی‌بینند. در واقع باید گفت که بهتر است دو مدل را به صورت سر به سر و مستقیم مقایسه کرد و دیگر به شما نمی‌گوییم که سراغ AMD نروید؛ چرا که این روزها اینتل نیز پیشنهادهای بسیار خوبی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

پس اگر برای مشاوره خرید CPU لپ تاپ سراغ افراد به اصطلاح کارشناس رفتید و جمله قصار «CPU لپ تاپ فقط باید اینتل باشه» را از آنها شنیدید، بهتر است به دنبال راهکار بهتری مانند خواندن راهنمای خرید لپ تاپ از رسانه‌هایی باشید که با دید بازتر و بدون تعصب به موضوع انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ نگاه می‌کنند!

دسته بندی پردازنده های اینتل و AMD موبایل (دستگاه‌های قابل حمل)

کلاس کاری	بازار هدف	مدل‌های پردازنده AMD	مدل‌های پردازنده اینتل
رده پایین	کاربری عمومی، اداری و دانش‌آموزی و کروم‌بوک‌ها	Athlon، Ryzen 3 (U series)	N-series، Pentium، Celeron، Core i3 (N و U series)
میان‌رده و عمومی	وبگردی، اداری و دانشجویی	Ryzen 3، Ryzen 5 (U series)	Core i3، Core i5 (U و P series)
رده بالا	گیمینگ، طراحی و تولید محتوا، گرافیک	Ryzen 7 (U، HS، H series)، Ryzen 9 (H، HS و HX series)	Core i5 (HX series)، Core i7 (U، H و HX series)، Core i9 (H، HK و HX series)
ایستگاه کاری قابل حمل	گیمینگ رده بالا، طراحی و ادیت حرفه‌ای	Ryzen 7 (H series)، Ryzen 9 (H و HX series)	Core i5 (HX series)، Core i7 (H و HX series)، Core i9 (H، HK و HX series)، Xeon

همانطور که در جدول بالا برای دسته‌بندی‌های مختلف اسامی، در مطلب راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مشخص کرده‌ایم، هر دو گروه AMD و اینتل، مدل‌های مختلفی را با پسوند و سری‌های مختلفی برای کاربران و بازارهای هدف و مشخص خود عرضه می‌کنند. هر دو گروه Intel Core و AMD Ryzen، در چهار سری اصلی با هم رقابت می‌کنند؛  Ryzen 3 AMD با Core i3 اینتل، Ryzen 5 با Core i5 و Ryzen 7 و Ryzen 9 با Core i7 و Core i9. یک رده که پایین‌تر بیاییم پیشنهادهای دو شرکت به دسته جدیدی منتقل شده و برای شرکت AMD شاهد عرضه پردازنده‌های Athlon و برای اینتل، تراشه‌های Celeron و Pentium و خط جدید N-series را می‌بینیم.

همانطور که می‌دانید اینتل از سال‌ها پیش عرضه لپ‌تاپ‌های ورک استیشن با پردازنده‌های Xeon را متوقف کرده و قابلیت‌های ویژه آنها مانند سیستم تصحیح خطا ECC یا خطوط PCIe اضافی آن را به محصولات ویژه خود از سری Core HX منتقل کرده است.

اما برای حوزه مِین‌استریم یا میان‌رده بازار از هر دو خانواده Core و Ryzen بهترین توازن که ترکیبی از عملکرد و مدیریت مصرف انرژی باشد با دو گروه Ryzen 5 و Core i5 به دست می‌آید. حقیقت آن است که فاصله عملکردی این پردازنده‌ها با سری Core i3 و Ryzen 3 در برخی موارد و به خصوص بین نسل‌ها نسبتاً زیاد است ولی اگر در بسیاری موارد، تفاوت قیمتی Core i7 و Ryzen 7 را با سری 5 آنها در درجه اهمیت پایین‌تری قرار دهیم، کارایی حاصل شده به خرید این محصولات می‌ارزد.

در همین رابطه بخوانید:

– تراشه اسنپدراگون چیست؟ بررسی انواع پردازنده های اسنپدراگون و قابلیت های آنها

– پردازنده اینتل نسل 14 بخریم یا منتظر نسل 15 بمانیم؟

برای کاربران حرفه‌ای که به دنبال راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ سری Core i9 و Ryzen 9 نیز می‌گردند نیز باید گفت که اگر این افراد کاربردهای خاص خود مانند گیمینگ رده بالا و طراحی و تولید محتوای حرفه‌ای را مد نظر دارند، باید هزینه بسیار بیشتری پرداخت کنند. در واقع به دلیل اختلاف قیمتی بالا با سری‌های دیگر، کاربران کمتری سراغ خرید پردازنده های i9 یا Ryzen 9 می‌روند که خب دلیل این جامعه مخاطبان اندک نیز منطقی است.

راهنمای کامل نسل‌ها و اسم رمز پردازنده‌های لپ تاپ اینتل و AMD

همانطور که شرکت‌های خودروسازی هر ساله مدل‌های خودرو جدید خود را عرضه می‌کنند، شرکت‌های اینتل و AMD نیز هر ساله مدل‌های جدید پردازنده خود را روانه بازار می‌کنند. برای مثال، Core i5-12500H و Core i7-1360P اینتل به ترتیب متعلق به خانواده‌های نسل دوازدهم و سیزدهم سی‌پی‌یو‌های موبایل آن‌ها هستند. در آن سوی میدان، شرکت AMD تا پیش از سال 2023 با نمایش سطح عملکردی (۳، ۵، ۷ یا ۹) نسل پردازنده‌های رایزن خود را متمایز می‌کرد ولی پس از این سال، تمایز مشخصی ایجاد شد تا اعداد و ارقام مدل‌ها ملموس‌تر شود. برای مثال Ryzen 7 6800H یک تراشه نسل ششم یا سری Ryzen 6000 است. برای درک بهتر روش نام‌گذاری پردازنده‌های موبایل عرضه شده طی سالیان گذشته می‌توانید جدول زیر را به عنوان مرجع لحاظ کنید:

دانستن نسل یا اسم رمز یک سی‌پی‌یو برای تعیین زمان انتشار آن و یافتن داده‌های عملکرد خاص آن در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ مفید است. هر دو شرکت رقیب اینتل و AMD، معمولاً هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یک بار مدل‌های پردازنده‌های جدید خود را به بازار عرضه می‌کنند.

اما در حالت کلی توصیه ما به شما کاربران شهر سخت‌افزار در خصوص راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مناسب این است که به جز شرایط خاص و واقعاً ویژه‌ای که ممکن است برای خرید یک لپ‌تاپ با پردازنده یک یا دو نسل قدیمی‌تر برایتان پیش آمده باشد، به هیچ عنوان محصولات متعلق به سالیان گذشته (بالای دو سال) را نخرید. همیشه اطمینان حاصل کنید، لپ‌تاپی که می‌خرید به جدیدترین پردازنده و سخت‌افزارها مجهز شده تا بتوانید در بازه زمانی طولانی‌تری با خیال راحت و آسوده از عملکرد و کارایی، از آن استفاده کنید.

جدول مشخصات پردازنده های لپ تاپ اینتل عرضه شده از سال 2017 به بعد

اسم رمز	نسل	خانواده‌های تراشه	تاریخ عرضه اولیه	لیتوگرافی
Raptor Lake HX و H	13	Core i5 to i9	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake HK	13	Core i9	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake P	13	Core i3 to i7	Q1 2023	Intel 7
Raptor Lake U	13	Core i3 to i9	Q1 2023	Intel 7
Alder Lake HX و H	12	Core i5 to i9	Q1-Q2 2022	Intel 7
Alder Lake HK	12	Core i9	Q1 2022	Intel 7
Alder Lake P	12	Core i3 to i7	Q1 2022	Intel 7
Alder Lake U	12	Core i3 to i7	Q1 2022	Intel 7
Tiger Lake H	11	Core i5 to i9	Q1 2021	10nm
Tiger Lake U	11	Core i3 to i7	Q3 2020	10nm
Comet Lake H	10	Core i5 to i9، Xeon	Q2 2020	14nm+++
Lakefield	NA	Core i3، i5	Q2 2020	10nm / 14nm
Comet Lake (U و Y)	10	Core i3 to i7	Q3 2019	14nm+++
Amber Lake Y	8 و 10	Core m3، Core i3 to i7	Q3 2018	14nm++
Ice Lake (U و Y)	10	Core i3 to i7	Q3 2019	10nm
Coffee Lake H Refresh	9	Core i5 to i9، Xeon	Q2 2019	14nm++
Cannon Lake	8	Core i3	Q2 2018 (limited release)	10nm
Whiskey Lake U	8	Pentium، Celeron، Core i3 to Core i7	Q3 2018	14nm++
Coffee Lake U	8	Core i3 to i7	Q2 2018	14nm++
Coffee Lake H	8	Core i3 to i9، Xeon	Q2 2018	14nm++
Kaby Lake U Refresh (Kaby Lake R)	8	Core i3 to i7	Q2 2018	14nm+
Kaby Lake G (with AMD Graphics)	8	Core i5، i7	Q1 2018	14nm++/14nm
Kaby Lake H	7	Core i3 to i7، Xeon	Q1 2017	14nm+
Kaby Lake (U & Y)	7	Celeron، Pentium، Core i3 to i7	Q1 2017	14nm+

 

جدول مشخصات پردازنده های لپ تاپ AMD عرضه شده از سال 2017 به بعد

اسم رمز	نسل	خانواده‌های تراشه	تاریخ عرضه اولیه	لیتوگرافی
Dragon Range	Zen 4	Ryzen 5 to 9 (7000 Series HX)	Q1 2023	5nm
Phoenix	Zen 4	Ryzen 5 to 9 (7000 Series HS)	Q1 2023	5nm
Barcelo و Rembrandt Refresh	Zen 3+	Ryzen 3 to 7 (7000 Series U و U Pro)	Q1 2023	7nm
Barcelo	Zen 3	Ryzen 3 to 7 (5000 Series U و C)	Q1/Q2 2022	7nm
Rembrandt	Zen 3+	Ryzen 5 to 9 (6000 Series U، H، HS و HX)	Q1 2022	7nm
Cezanne	Zen 3	Ryzen 3 to 9 (5000 Series U، U Pro، H، HS و HX)	Q1 2021	7nm
Lucienne	Zen 2	Ryzen 3 to 7 (5000 Series U)	Q1 2021	7nm
Renoir	Zen 2	Ryzen 3 to 9 (4000 Series U، U Pro، H و HS)	Q1 2020	7nm
Picasso	Zen+	Ryzen 3 to 7 (3000 Series U، U Pro و H)	Q1 2019	12nm
Raven Ridge	Zen	Ryzen 3 to 7 (2000 Series U، U Pro و H)	Q4 2017	14nm

سری‌های مهم پردازنده لپ تاپ اینتل و AMD

همانطور که اشاره شد، AMD و Intel پردازنده‌های خود را بر اساس امتیاز توان (در بخش‌های قبلی نام فاکتور TDP یا PBP را امتیاز توان گذاشتیم) مجموعه‌بندی می‌کنند. امتیاز توان در میان فاکتورهای انواع CPU لپ تاپ شاید مهمترین عامل در تعیین کلاس کاری و رتبه فنی آن باشد که موجب می‌شود میزان فرکانس کلاک پردازنده و در نتیجه عملکرد آن مشخص شود. قاعده این است که هر چه امتیاز توان بالاتر باشد، فرکانس کلاک بالاتر رفته و به صورت خاص برای استفاده زیر بار بیشتر، عملکرد بهتری ارائه دهد.

اینتل و AMD، هر دو از پسوند H، برای ایجاد تمایز مدل‌های رده بالای خود که عملکردی نزدیک به پردازنده‌های دسکتاپ دارند استفاده می‌کنند. برای مثال Core i7-12700H و Ryzen 7 6800H، که امتیاز توان ۴۵ وات را نشان می‌دهند. شرکت AMD همچنین از پسوند HX و اینتل دو پسوند HX و HK را برای تراشه‌هایی که می‌توانند توان بیشتر از ۴۵ وات را پیاده نمایند، به کار می‌برند. این تراشه‌ها ویژگی‌های اورکلاکینگ را نیز در اختیار کاربران خود قرار داده و برای لپ‌تاپ‌های گیمینگ و ایستگاه‌های کاری با عملکرد بسیار بالا طراحی شده‌اند.

در همین رابطه بخوانید:

– تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپی اینتل سری H ،P و U

– تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen U با H و HS یا HX

یک پله که پایین‌تر بیاییم، پسوند HS (با امتیاز ۳۵ وات) و پسوند P (۲۸ وات) به ترتیب برای محصولات AMD و اینتل را خواهیم دید که در برخی نسل‌های پردازنده برای تمایز مدل‌های مختلف، استفاده شده‌اند. تراشه‌های P اینتل در سری Core نسل‌های جدید در واقع سری متمایزی هستند که توان عملکردی سطح بالا را این بار با توان مصرفی پایین‌تری ارائه نموده و به نوعی حد فاصل بین سری H و سری‌های پایین‌تر محسوب می‌شوند.

اینتل و AMD تراشه‌های لپ‌تاپ با بالاترین قدرت و توان مصرفی ( که به معنای بالاترین عملکرد، شبیه‌ترین به پردازنده‌های دسکتاپ است) را با پسوند H نشان می‌دهند.

مجدداً در هر دو خانواده، تراشه‌هایی که امتیاز توان پایین‌تری دارند با پسوند U مشخص شده و حد بالای توان مصرفی 15 وات برای آنها در نظر گرفته می‌شود. یک نکته مهم ولی ساده در انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ که باید توجه داشت، آن است که شرکت AMD معمولاً توان سری U خود را در حد ۱۰ وات نگه‌داشته و اینتل تا 9 وات نیز این توان را کاهش می‌دهد.

به جای وسواس بیش از حد به تعداد و میزان فرکانس هسته‌ها در خرید اولترابوک‌ها، توجه داشته باشید که در سری U، فرکانس کلاک پایه تا حد مشخصی پایین‌تر آمده (معمولاً بین ۱ گیگاهرتز و ۲ گیگاهرتز) و در عوض شرکت‌های سازنده فرکانس کلاک بوست بالای پردازنده را فقط برای فشارهای بار بالا و مدت کوتاه حفظ کنند. شاید یکی از مهمترین تفاوت عملکردی سری H با سری U نیز در این بخش باشد که سری H قادر به حفظ فرکانس بوست بالا در بازه طولانی‌تری از سری U هستند. ولی برای تسک‌هایی که به حداکثر توان سی‌پی‌یو در بارهای کاری کوتاه (بگوییم، چند ثانیه) و بسیار سنگین نیاز داشته باشند، دو تراشه پسوند U و H می‌توانند به طور مشابه عمل کنند.

البته باید به این نکته مهم در خرید سی پی یو لپ تاپ نیز اشاره کنیم که گهگاه شرکت‌ها از پسوندهای گیج‌کننده نیز در نام‌گذاری تراشه‌های سری لپ‌تاپ خود استفاده کرده‌اند که شاید نمونه آخر آنها پسوند G تراشه‌های Core نسل دهم و یازدهم اینتل باشد که در واقع همان عملکرد سری با پسوند U را هدف گرفته و شاید علت اصلی درج آنها اشاره به مدل پردازنده گرافیکی یا iGPU درون پردازنده بوده باشد. برای مثال در این زمینه می‌توانیم به Core i7-1165G7 یا Core i3-1125G4 اشاره کنیم که هر دو عملکردی در سطح سری با پسوند U را در اختیار کاربران خود قرار می‌دادند.

در نظر داشته باشید که میزان توان مصرفی سری‌ها با پسوندهای مختلف در نسل‌های مختلف پردازنده اینتل و AMD متفاوت است. برای مثال، مصرف توان پردازنده‌های سری U از یک تراشه “Tiger Lake” اینتل می‌تواند به ۱۲ وات  و در سری Ryzen 5000 U به ۱۰ وات محدود می‌شوند که در واقع فقط برای لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌های فوق‌العاده جمع‌وجور (اولترابوک‌ها) و بدون فن که باید خروجی گرما را به حداقل برسانند، به کار می‌روند. پس انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ به صورت ویژه می‌تواند تحت تاثیر هدف شما و متعاقب آن، پسوند نام پردازنده قرار بگیرد که علی‌رغم سادگی، تمایز زیادی را بین مدل‌های مختلف رقم می‌زد.

تعداد هسته‌ها و رشته در پردازنده های لپ تاپ اینتل و AMD

قبل از هر توضیحی در مورد تعداد هسته‌ها در مطلب مشاوره خرید CPU لپ تاپ شهر سخت‌افزار، در نظر داشته باشید که تعداد هسته‌ها و رشته‌های سی‌پی‌یو‌های اینتل و AMD در انواع CPU لپ تاپ، متناسب با نسل، سری هر محصول و میزان توان TDP آن متفاوت است.

سری‌های Core i7، Core i9 و Xeon اینتل و Ryzen 7 و Ryzen 9 AMD بالاترین تعداد هسته و رشته‌ را دارند، در حالی که سری‌های Celeron و Pentium اینتل و Athlon AMD کمترین تعداد هسته و رشته را به خود اختصاص می‌دهند. همانطور که جدول زیر نشان می‌دهد، برخی از سری‌ها مدل‌هایی با تعداد هسته‌های متفاوت دارند؛ این می‌تواند بر اساس نسل هم متفاوت باشد. در جدول زیر مدل‌های عرضه شده از سال 2019 به بعد این سری‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم:

تعداد هسته	سری‌های پردازنده AMD (از 2019 به بعد)	سری‌های پردازنده اینتل (از 2019 به بعد)
2 تا 4	Athlon، Ryzen 3	Pentium، Celeron، Core i3، N-series
6 تا 10	Ryzen 5، Ryzen 7، Ryzen 9	Core i5
بیشتر از 10	Ryzen 9	Core i5، Core i7، Core i9

نکته بسیار مهم در مورد جدول فوق و به صورت کلی پردازنده‌های عرضه شده از سال گذشته به بعد این است که تعداد هسته را نباید به صورت مستقیم بر عملکرد کلی تعمیم داد. از نسل دوازدهم پردازنده‌های اینتل، بسیاری (اما نه همه) از تراشه‌های موبایل این شرکت از ساختار ترکیبی دو نوع هسته استفاده می‌کنند: هسته‌های با عملکرد بالا یا P-Cores و هسته‌های کم مصرف یا کارآمد موسوم به E-Cores. این ساختار ترکیبی باعث می‌شود که پردازنده‌های اخیر این شرکت از حیث تعداد هسته تقریباً با تراشه‌های AMD از نظر هسته‌ها، غیر قابل مقایسه باشند.

همچنین باید در نظر داشت که میزان TDP پردازنده نیز معمولاً با افزایش تعداد هسته‌ها بیشتر می‌شود. برای مثال در تراشه‌های سری U اینتل تعداد هسته‌ها تا ۱۰ هسته متغیر است، در حالی که در خانواده AMD این تعداد از هشت هسته فراتر نمی‌رود.

توجه کنید که هسته‌های کم‌مصرف یا E-Core اینتل از قابلیت مالتی تردینگ برخوردار نیستند. در مقابل در تراشه‌های Ryzen همه هسته‌ها از multithreading پشتیبانی می‌کنند. ذکر این یادآوری در خصوص نکات مهم پیرامون راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ لازم است که اینتل تا تراشه‌های Core نسل دهم و یازدهم، همچنان مالتی‌تردینگ را در تمام هسته‌ها ممکن کرده بود ولی در تراشه‌های نسل دوازدهم و سیزدهم هر کدام دسته‌ای از هسته‌های E-cores دارند، فقط پشتیبانی از multithreading به صورت جزئی و برای هسته‌های P میسر شده است. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که در تراشه‌های Celeron و N-series اینتل و همچنین برخی از تراشه‌های Ryzen 3 قدیمی‌تر پشتیبانی از multithreading وجود ندارد.

در همین رابطه بخوانید:

– چرا پردازنده‌ ۱۲۸ بیتی وجود ندارد؟

– تفاوت بین هسته‌های P-Cores و E-Cores در پردازنده‌های اینتل به زبان ساده

نکته دیگری که باید در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ به آن اشاره کرد این است که طراحی ترکیبی از هسته‌های با عملکرد متفاوت برای اولین بار توسط ARM و با نام تجاری معماری big.LITTLE پیاده شد و ساختار در نظر گرفته شده در پلتفرم اینتل در واقع نوع پیاده شده این معماری برای پردازنده‌های دسکتاپ است. به بیان ساده هنگامی که بار پردازشی سطح بالایی روی CPU نباشد، هسته‌های E وارد کار می‌شوند و برای مواقعی که نیاز به اجرای بار پردازشی سنگینی باشد، هسته‌های P وارد کار می‌شوند. البته در اغلب موارد این دو گروه به صورت همزمان و در ترکیبی با فرکانس هسته‌های متناسب با بار پردازشی کار می‌کنند تا نهایت بهینگی حاصل شود.

همچنین پشتیبانی از مالتی تردینگ که عنوان شد فقط برای هسته‌های P صورت می‌گیرد دیگر محدود به دو رشته به ازای هر هسته P نیست. برای مثال پردازنده Intel Core i7-13700H که در لپ‌تاپ‌های رده بالای سال 2023 دیده می‌شود 8 هسته P، شش هسته E و 20 رشته دارد. در واقع این پردازنده 14 هسته‌ای به ازای هر هسته P دو رشته را پیاده نکرده و مجموع رشته‌ها با صلاحدید پردازنده برای هر هسته، می‌تواند از دو تا بیشتر شده و به 20 رشته روی کل 6 هسته P برسد.

قواعد ویژه نام‌گذاری پردازنده‌های لپ‌تاپ اینتل

همانطور که قبلاً گفته شد، طی سالیان اخیر اینتل در برخی مواقع قواعد نام‌گذاری خاص و غیرمتعارفی را برای پردازنده‌های خود تدوین کرده است. برای مثال درج حرف G در پایان مدل برخی از انواع CPU لپ‌تاپ نسل دهم و یازدهم از عجیب‌ترین آنها بوده ولی می‌توان گفت که حالا به آرامش نسبی و مدونی در نام‌گذاری تراشه‌های پردازنده لپ تاپ اینتل رسیده‌ایم که در پردازنده‌های Core نسل دوازدهم و سیزدهم به خوبی کلاس کاری و عملکرد هر پردازنده را نشان می‌دهد.

در حال حاضر اینتل پسوندهای سنتی U و H خود (برای تراشه‌های فوق‌العاده سبک و بالاترین توان) را مجدداً مورد استفاده قرار داده و سری “P” نیز مجدداً در پردازنده‌های اینتل شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد که به نوعی به تراشه‌های بین دو گروه U و H اشاره دارد. پس اگر به دنبال یک راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ مناسب با نیازهای خود می‌گردید باید بدانید که هر پسوندی متناسب با یک دسته خاص است و برای هر نیازی لازم نیست بالاترین مدل‌های پردازنده لپ تاپ خریداری شود.

در همین رابطه بخوانید:

– همه‌چیز در مورد پردازنده های نانومتری

– شباهت‌ها و تفاوت‌های معماری پردازنده ARM و X86

اما برای آنکه عملکرد سری‌های رده بالای اینتل نیز به نوعی متمایز از بقیه شود، این شرکت پسوندهای ثانویه‌ای را برای آنها در نظر گرفته است. برای مثال پسوند HK و HX را می‌توان یافت که هر دو به پردازنده‌های سری H مرتبط بوده و سری‌های مربوط به گیمینگ و ورک استیشن را در این گروه شامل می‌شود. اولین سری پردازنده‌های HX که با تعداد هسته‌ها و پشتیبانی از ظرفیت رم بیشتر در نسل دوازدهم عرضه شده و در پردازش چندهسته‌ای حداقل 64 درصد عملکرد بهتری نسبت به سری HK نسل قبل دارند. همچنین برای بیان تمایز سری HK و HX می‌توان به این مثال نیز اشاره کرد که پردازنده HK نسل 13 اینتل تا 45 وات TDP داشته و حداکثر 14 هسته‌ای هستند اما پردازنده HK نسل 13 تا 55 وات توان TDP داشته (به علت فرکانس هسته‌های 200 مگاهرتز بیشتر) و حداکثر 24 هسته دارد.

نکته قابل توجه در این بخش از راهنمای انتخاب پردازنده مناسب لپ تاپ آن است که عملکرد گرافیکی را نباید به عملکرد محاسباتی دو سری HK و HX در مقایسه با هم نسبت داد. برای مثال پردازنده لپ تاپ اینتل Core i9-13900HX که تصور می‌شود در همه بخش‌ها از پردازنده اینتل Core i9-13900HK قوی‌تر باشد، از واحد iGPU ضعیف‌تری نسبت به دیگری برخوردار است. اینتل در 13900HX از گرافیک Intel UHD Graphics (32EU) استفاده کرده ولی در 13900HK از Intel Iris Xe Graphics (96EU) بهره برده که با وجود فرکانس بوست GPU بالاتر HX در برابر HK، تعداد واحدهای سایه زنی، TMU، ROP و واحدهای اجرایی HK در برابر HX بیشتر بوده و طبق بررسی‌های Nanoreview میزان توان پردازشی گرافیکی HK در برابر HX تا 128 درصد بیشتر است.

البته باید به برخی مدل‌های خاص و عموماً مرتبط با تراشه‌های رده پایین شرکت مانند Pentium Gold 7505 وIntel Processor U300، نیز اشاره کرد که هیچ پسوندی ندارند و شما را مجبور می‌کنند تا مشخصات آن‌ها را در سایت اینتل بررسی کنید. در بخش بعدی مطلب راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ به یک بخش جدید و مهم در CPUهای امروزی موبایل می‌پردازیم که با ورود خود به این حوزه، تحول بزرگی در قیمت و ساخت لپ‌تاپ‌های سبک و با شارژدهی بیشتر ایجاد کردند.

سنجش عملکرد گرافیکی یکپارچه iGPU در پردازنده‌های لپ تاپ

همانطور که پیش از این نیز ذکر کردیم، بیشتر لپ‌تاپ‌ها به جز لپ‌تاپ‌های گیمینگ و ایستگاه‌های کاری به گرافیک یکپارچه مجتمع شده در سی‌پی‌یو تکیه می‌کنند. در اینجا باید اشاره کنیم، بیشتر لپ تاپ‌هایی که دارای GPU مجزا هستند، هم می‌توانند از گرافیک یکپارچه خود استفاده کنند و تا زمانی که توان پردازش گرافیک بالایی نیاز نباشد (برای مثال برای پردازش محتوای سه بعدی مانند بازی یا رندرینگ)، به این بخش سوئیچ نکنند تا مجدداً هدف والای پردازش در سیستم‌های موبایل یعنی بهینگی حداکثری، حاصل شود.

تا همین یک نسل پیش، بیشتر سی‌پی‌یو‌های موبایل اینتل به شتاب‌دهنده‌های گرافیکی از سری قدیمی Intel UHD استفاده می‌کردند. این iGPUها قادر به ارائه توان پردازشی کافی برای اتصال به مانیتورهای خارجی، نمایش انیمیشن‌های روان روی پنل، پخش ویدیو و گیمینگ آنلاین (روی مرورگر) را فراهم می‌کردند، اما حقیقت این است که این پردازنده‌های گرافیکی توان کافی برای گیمینگ رده بالا یا حتی متوسط را به صورت کافی به ارائه نمی‌کردند.

در آن سوی میدان AMD برای SoCهای لپ‌تاپ خود نیز از iGPUهای اختصاصی موسوم به AMD Radeon Graphics استفاده می‌کند. گرافیک AMD Radeon در تراشه‌های Ryzen امروزی عملکرد بسیار بهتری نسبت به گرافیک یکپارچه UHD نسل گذشته اینتل دارند. تا سال 2019 نیز AMD به عرضه این پردازنده‌های گرافیکی در محصولات خود ادامه می‌داد که بر مبنای تراشه GCN (در نسخه‌های 1 و 3 و 4) ساخته شده و برای مثال با مدل‌هایی نظیر Radeon 610، Radeon 620 و Radeon RX 640 عرضه می‌شدند.

در این بخش از مطلب مشاوره خرید CPU لپ تاپ باید به گرافیک مجتمع از سری Radeon RX Vega 7 و Radeon RX Vega 8 نیز اشاره کنیم که بر مبنای نسل پنجم معماری GCN ساخته شده و در پردازنده‌های رایزن 4000 و رایزن 5000 مورد استفاده قرار گرفتند. این پردازنده‌های گرافیکی قادر به اجرای بازی‌های گرافیک متوسط با انیمیشن روان در وضوح 720p هستند ولی با بهینه‌سازی‌های مناسب و شاید اندکی کاهش نرخ فریم بتواند در وضوح 1080p نیز عملکرد خوبی ارائه کنند.

در همین رابطه بخوانید:

– تفاوت معماری پردازنده RISC و CISC

– 6 دلیل برای اینکه نیازی به ارتقا به CPU Intel Core i9 ندارید

شرکت AMD از سال 2019 سری جدید Radeon RX خود را در سه خانواده Radeon RX 5000M، Radeon RX 6000M و Radeon RX 7000M عرضه کرده که به ترتیب از معماری‌های RDNA، RDNA 2 و RDNA 3 استفاده می‌کنند. این پردازنده‌های گرافیکی قدرت پردازش قابل توجهی دارند و برای اولین بار میزان اعتماد به پردازشگرهای گرافیکی AMD را به سطح بالایی ارتقا داده‌اند که حالا قادر به ارائه گیمینگ 1080p در سطح کیفی خوبی هستند.

اینتل طی چند سال گذشته راهکار جدید خود برای iGPUها را تحت نام تجاری Iris وارد بازار کرده و در حال حاضر دو سری این پردازشگرهای گرافیک با نام‌های Iris Xe و Iris Xe Max (که عملاً یک گرافیک مجزاست) برای SoCهای جدید اینتل عرضه می‌شود. این iGPUها در حال حاضر توانایی اجرای بسیاری از بازی‌های گرافیک را تحت رزولوشن 720p داشته یا می‌توانند با برخی بهینه‌سازی‌ها، بازی‌های متعددی را تحت وضوح 1080p اجرا کنند. پس توجه داشته باشید که پردازنده‌ها برای لپ‌تاپ‌های با کاربردهای گیم رده بالا بهتر است از کارت گرافیک مجزا استفاده کنند تا اجرای بازی با کیفیت مناسب صورت گیرد.

در انتهای این بخش مقایسه پردازنده های لپ تاپ باید به این نکته نیز اشاره کنیم که پردازشگرهای گرافیکی Iris Xe در تراشه‌های موبایل Core نسل دوازدهم و سیزدهم رده متوسط و بالا (معمولاً Core i5 به بالا) و همچنین تراشه‌های Core نسل یازدهم با پسوند G7 یافت می‌شود. تراشه‌های نسل یازدهم با پسوند G4 و برخی از مدل‌های جدیدتر (اغلب مدل‌های پایین‌تر)، هنوز از گرافیک UHD اینتل استفاده می‌کنند.

اورکلاکینگ پردازنده لپ تاپ؛ آیا واقعاً به آن نیاز داریم؟

 تقریباً باید گفت که سی‌پی‌یو‌های لپ‌تاپ قادر به اورکلاکینگ نیستند؛ یعنی، دو تیم قرمز و آبی به کاربران خود اجازه پیاده‌سازی بی‌دردسر اورکلاکینگ را در پردازنده‌های لپ‌تاپ نمی‌دهند. در واقع می‌توان این‌طور برداشت کرد که اینتل و AMD علاقه خاصی به باز گذاشتن ضرایب و تنظیمات برای افزایش توان پردازشی پردازنده‌های لپتاپی خود و رساندن آنها به سطحی نزدیک به پردازنده‌های دسکتاپ را ندارند.

اما شاید برای شما نیز سوال شده باشد که چرا اینتل و AMD در بیشتر پردازنده‌های خود اجازه اورکلاکینگ را به کاربران نمی‌دهند؟ پاسخ اصلی به این سوال آن است که اصولاً لپ‌تاپ‌ها بر اساس محدودیت‌های حرارتی ویژه و با انبوهی از ملاحظات عملکردی ساخته می‌شوند. افزایش سرعت کلاک، مصرف انرژی لپ‌تاپ را افزایش داده و گرمای بیشتری تولید می‌کند که می‌تواند باعث گرم شدن بیش از حد و ناپایداری دستگاه شود.

در حالت کلی باید گفت که اورکلاکینگ لپ‌تاپ یک پدیده نوظهور است که فقط در چند لپ‌تاپ گیمینگ ویژه با تراشه‌های سری K اینتل و خنک‌کننده‌های فراوان یافت می‌شود و اگر واقعاً از افرادی که به صورت شدید به آنها علاقه‌مند هستند، نباشید بهتر است سراغشان نروید.

در همین رابطه بخوانید:

– آشنایی با توان حرارتی (TDP) در پردازنده‌ها و پاسخ به اشتباهات رایج

در این میان دو سری پردازنده خاص داریم که در خانواده اینتل Core با پسوند HK و HX و در خانواده AMD با گروه Ryzen HX شناخته می‌شوند. در این دو گروه پردازنده امکان اورکلاک پردازنده لپ تاپ وجود دارد ولی باید توجه داشته باشید که قبل از هر کاری باید از هر تغییری، از عملکرد صحیح سیستم خنک‌سازی و بهینگی آن روی لپ‌تاپ خود به وسیله انجام تست‌های استرس با نرم‌افزارهایی مانند OCCT یا Prime95 مطمئن شده و پس از آن با ابزارهای استاندارد دیگر مانند Intel Extreme Tuning Utility نسبت به انجام اورکلاک محدود پردازنده لپ‌تاپ اقدام کنید. البته برخی شرکت‌ها ابزارهای اختصاصی برای اورکلاک محدود لپ‌تاپ را همراه با دستگاه خود ارائه می‌کنند که استفاده از آنها می‌تواند عملکرد و کارایی لپ‌تاپ‌ شما را به صورت محدودی بهبود دهد.

پردازنده های ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro

در این بخش از راهنمای خرید سی پی یو لپ تاپ به مبحث خاص پردازنده‌های سازمانی ورود می‌کنیم. رقابت عرضه محصولات خاص برای کاربردهای خاص نیز چند وقتی است بین اینتل و AMD شروع شده و این دو شرکت پلتفرم‌های خاص خود برای امور ویژه را در این زمینه معرفی کرده‌اند. در میان انواع CPU لپ‌تاپ، دو خانواده ویژه Intel vPro و AMD Ryzen Pro فناوری‌های حاصل این رقابت هستند که برای استفاده در محیط‌های کسب و کار طراحی شده‌اند. این دو تکنولوژی علاوه بر ارائه عملکرد بالا در پردازش، امکانات امنیتی، پایداری و مدیریتی را نیز به کاربران خود می‌دهند. در این مقاله، ما به مقایسه و بررسی این دو تکنولوژی می‌پردازیم.

Intel vPro پلتفرمی شامل چندین تکنولوژی مبتنی بر سخت‌افزار است که در پردازنده‌های Core یا Xeon با برند vPro اینتل قرار دارند. این پلتفرم در سال ۲۰۲۱ با عرضه پردازنده‌های نسل دوازدهم Alder Lake موبایل اینتل به‌روزرسانی شده و حالا شامل چهار دسته از پردازنده‌های vPro است: vPro Enterprise، vPro Essentials، vPro Enterprise for Chrome و vPro An Evo Design. این پلتفرم امکاناتی مانند مدیریت از راه دور، به‌روزرسانی بایوس، تأیید هویت فرآیند بوت، پشتیبانی از Microsoft Pluton Security و غیره را ارائه می‌دهد.

AMD Ryzen Pro نیز یک زیربرند از سری پردازنده‌های Ryzen است که برای محصولات ویژه کسب و کار توسعه یافته‌اند. این زیربرند شامل چندین مدل از پردازنده‌های Ryzen، Ryzen Threadripper و Ryzen Pro موبایل است. این زیربرند در سال ۲۰۱۷ معرفی شد و از آن زمان تاکنون با نسل‌های جدیدتر Ryzen به‌روزرسانی شده‌است. AMD Ryzen Pro امکاناتی مانند پردازنده امنیتی AMD Secure Processor، AMD Memory Guard، AMD Secure Boot، پشتیبانی از Microsoft Endpoint Manager و غیره را ارائه می‌دهد.

به عنوان مقایسه Intel vPro و AMD Ryzen Pro، می‌توان گفت که هر دو فناوری گزینه‌های مختلفی را برای نیازها و بودجه‌های مختلف ارائه می‌دهند. AMD Ryzen Pro معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر، مصرف توان کمتر و گرافیک یکپارچه بهتر از Intel vPro است، که این موارد آن را برای چندوظیفگی، ایجاد محتوا و بازی‌های سبک در جایگاه بالاتری قرار می‌دهد. محصولات طراحی شده بر پایه Intel vPro معمولاً دارای سرعت کلاک بیشتر، عملکرد چند هسته‌ای بهتر و سازگاری بیشتر با کارت‌های گرافیک هستند که این ویژگی‌ها اینتل vPro را به گزینه بهتری برای بازی‌های سنگین، استریمینگ و ابزارهای حرفه‌ای تبدیل می‌کند. البته، مشخصات و قابلیت‌های هر پردازنده به نسل، مدل و سری پردازنده آن بستگی دارد.

جمع‌بندی

در این مطلب به عنوان یک راهنمای خرید پردازنده لپ تاپ، تلاش کردیم به هر آنچه باید در مورد انتخاب پردازنده مناسب برای لپ‌تاپ بدانید بپردازیم. در نظر داشته باشید که کاربران باید قبل از هر اقدامی مشخص کنند که از لپ‌تاپ خود چه انتظاری دارند؛ اینکه آیا آن را فقط به عنوان یک کامپیوتر قابل حمل نیاز دارند که هر جایی که خواستند بتوانند با آن به اینترنت متصل شده، امور اداری خود را انجام داده یا در جلسات آنلاین شرکت کنند، یا اینکه می‌خواهند یک ایستگاه کاری یا کامپیوتر مناسب گیمینگ داشته باشند که بتوانند در مکان‌های مختلف از آن استفاده و بازی کنند یا ترکیبی از هر دو گروه؟

پس از مشخص کردن نیاز است که کاربران می‌توانند گزینه مناسب خود را در میان انواع CPU لپ تاپ انتخاب کنند. در این مطلب تلاش کردیم به همه سوالات پیرامون این موضوع و به خصوص قدرتمند ترین پردازنده لپ تاپ پاسخ دهیم. اما بدون شک هر مطلبی برای تکمیل خود نیاز به دریافت بازخورد از کاربران و مخاطبانش دارد. پس از شما دوستان می‌خواهیم نظرات خود را در ذیل این مطلب درج کرده و در صورتی که سوال یا ابهامی دارید آن را نیز در بخش نظرات عنوان کنید تا بتوانیم با هم در مورد آن صحبت کنیم.

پرسش‌های پر‌تکرار

بهترین پردازنده لپ تاپ برای کارهای گرافیکی سنگین کدام است؟

پاسخ به این سوال بستگی به نوع و میزان کارهای گرافیکی شما دارد. اما به طور کلی، برای انجام کارهای گرافیکی سنگین، شما به یک پردازنده لپ تاپ قوی، حافظه رم زیاد، فضای ذخیره‌سازی سریع و گرافیک یکپارچه یا مجزا با کیفیت بالا نیاز دارید. برخی از پردازنده‌های لپ تاپ که می‌توانند این نیازها را برآورده کنند، عبارتند از Apple M3 max، Intel Core i9-13900HX و AMD Ryzen 9 5980HX.

آیا می‌توان پردازنده لپ تاپ را ارتقا داد؟

اگرچه از نظر عملی انجام این کار غیرممکن نیست ولی به صورت کلی تغییر CPU لپ تاپ توصیه نمی‌شود. این کار ریسک زیادی به همراه دارد و در صورتی که به انجام آن بسیار مصر هستید بهتر است از یک تعمیرکار خبره که اطلاعات و اشراف بسیار کاملی به این موضوع دارد جهت هماهنگی مدل پردازنده با مادربرد لپ تاپ و چیپست، کمک بگیرید.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک که معمولاً سبک، باریک و قابل حمل هستند، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد بالا و گرمای کمی تولید کند. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های اولترابوک عبارتند از: Intel Core i7-1355U، AMD Ryzen 7 5800U و Apple M1. این پردازنده‌ها دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بالا، سرعت ساعت بالا و گرافیک یکپارچه کارآمد هستند.

چه تفاوتی بین پردازنده‌های سری H و U اینتل و AMD وجود دارد؟

پردازنده‌های سری H و U اینتل و AMD دو دسته از پردازنده‌های موبایل هستند که برای اهداف مختلف طراحی شده‌اند. پردازنده‌های سری H مخصوص لپ‌تاپ‌های بازی و ایستگاه کاری هستند که نیاز به قدرت پردازشی بالا دارند. این پردازنده‌ها معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر، سرعت ساعت بیشتر و مصرف توان بیشتر هستند. پردازنده‌های سری U مخصوص لپ‌تاپ‌های اولترابوک و رایانه‌های شخصی هستند که نیاز به کارایی و عمر باتری بالا دارند. این پردازنده‌ها معمولاً دارای تعداد هسته‌ها و رشته‌های کمتر، سرعت ساعت کمتر و مصرف توان کمتر هستند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های ۲ در ۱ (تبدیل شونده) مناسب است؟

برای دستگاه‌های ۲ در ۱ که می‌توانند به صورت تبلت یا لپ‌تاپ استفاده شوند، شما به پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد خوب و گرافیک یکپارچه مناسب داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های ۲ در ۱ عبارتند از: Intel Core i5-1135G7، AMD Ryzen 5 5500U و Qualcomm Snapdragon 8cx Gen 2. این پردازنده‌ها دارای تعادل خوبی بین کارایی و عمر باتری هستند و می‌توانند با صفحه نمایش لمسی و قلم همکاری کنند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های تولید محتوا مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های تولید محتوا مانند ایجاد، ویرایش و به اشتراک‌گذاری ویدیو، عکس، موسیقی، انیمیشن و غیره، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که تعداد هسته‌ها و رشته‌های زیاد، سرعت ساعت بالا و گرافیک یکپارچه یا مجزا قوی داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های خالق محتوا عبارتند از: Intel Core i9-11980HK، AMD Ryzen 9 5980HSو Apple M1 Pro. این پردازنده‌ها می‌توانند عملکرد فوق‌العاده‌ای را در برنامه‌های ایجاد محتوا مانند Adobe Premiere Pro، Photoshop، After Effects و غیره ارائه دهند. البته طبیعی است که مدل‌های جدیدتر پردازنده نیز در بازار هستند که می‌توانند کاربردهای بهتری را ارائه دهند.

چه پردازنده‌ای برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت مناسب است؟

برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت که معمولاً برای کارهای ساده مانند مرور وب، ایمیل، مدیریت فایل و غیره استفاده می‌شوند، شما به یک پردازنده‌ای نیاز دارید که مصرف توان کم، عملکرد متوسط و گرافیک یکپارچه متواضع داشته باشد. برخی از پردازنده‌های مناسب برای لپ‌تاپ‌های ارزان‌قیمت عبارتند از: Intel Pentium Gold 7505 و AMD Athlon Silver 3050U. این پردازنده‌ها می‌توانند کارهای روزمره را انجام دهند اما برای کارهای سنگین و پیشرفته مناسب نیستند.